ΣΙΔΗΡΑ Ι. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΥ
ΕΙΔΙΚΕΥΟΜΕΝΟΥ ΙΑΤΡΟΥ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ
401 ΓΕΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Με την είσοδο μας στη φθινοπωρινή και εν συνεχεία στη χειμερινή περίοδο κάνουν την εμφάνιση τους οι «εποχιακές» ιώσεις με πολλά κοινά συμπτώματα κι ονόματα (συνάχι, κρυολόγημα, γρίπη).
Οι λόγοι που ευνοούν την εξάπλωση αυτών των λοιμώξεων είναι:
- οι κλειστοί χώροι που δεν αερίζονται αρκετά.
- ο συνωστισμός των ανθρώπων που επιφέρει κοντινή επαφή και εύκολη μετάδοση . Χαρακτηριστικά το άνοιγμα των σχολείων και παιδικών σταθμών αυτή τη περίοδο ευνοεί τη μετάδοση τους.
- μεταβολή της άμυνας του ανθρώπινου οργανισμού στο ψύχος.
- πολλοί ιοί κάνουν την εμφάνισή τους πιο συχνά κατά τις περιόδους κρύου ή υψηλής υγρασίας επειδή επιζούν καλύτερα σε θερμοκρασίες ψύχους.
- έλλειψη ύπνου και κακή διατροφή.
- κακή προσωπική υγιεινή ως αποτέλεσμα του μειωμένου κοινωνικοοικονομικού επιπέδου της κοινότητας
- Λόγω μειωμένης ηλιοφάνειας δεν σχηματίζεται εύκολα στο δέρμα η βιταμίνη D
Τρόπος μετάδοσης
Η μετάδοση γίνεται με την εισπνοή σταγονιδίων από το βήχα και το φτέρνισμα ορισμένων ατόμων αλλά κυρίως από την άμεση επαφή μέσω χεριών ή αντικειμένων που πρόσφατα έχουν μολυνθεί από εκκρίσεις της μύτης ή του φάρυγγα ασθενών. Δεν είναι σπάνιο φαινόμενο σε μια οικογένεια το ένα μετά το άλλο τα άτομα να περνούν το ίδιο κρυολόγημα.
Συμπτώματα
Οι ιώσεις αυτές διακρίνονται στο κοινό κρυολόγημα και στη γρίπη.
Το κοινό κρυολόγημα κατά γενικό κανόνα είναι ήπιο ενώ η γρίπη είναι πολύ πιο σοβαρή. Στο κοινό κρυολόγημα τα συμπτώματα που παρατηρούνται είναι:
- φτάρνισμα
- βήχας, συνήθως στην αρχή ξηρός και κατόπιν μʼ εκκρίσεις
- πονοκέφαλος
- πόνος στις αρθρώσεις
- ρινική καταρροή
- αίσθημα κόπωσης και γενικής κακουχίας
- χαμηλός πυρετός μέχρι 38°C
- πόνος στους μύες
- ταούξιμο ή πόνος στο λαιμό
- μάτια που τρέχουν δάκρυα
Τα συμπτώματα συνήθως υποχωρούν μετά από 3-5 ημέρες με μόνη εξαίρεση το βήχα ο οποίος μπορεί να επιμένει γι αρκετές ημέρες και μετά την υποχώρηση των συμπτωμάτων.
Η γρίπη είναι νόσημα που συγχέεται με το κοινό κρυολόγημα αλλά προκαλεί βαρύτερη συμπτωματολογία. Έχει απότομη έναρξη συμπτωμάτων με
- βήχα,
- υψηλό πυρετό (μέχρι 40°C),
- έντονους μυϊκούς πόνους (μυαλγίες).
Ο χρόνος ανάρρωσης από τη γρίπη είναι μεγαλύτερος, η νόσηση είναι πιο σοβαρή και πολλές φορές επιβάλλει την εισαγωγή του ασθενούς στο νοσοκομείο λόγω των επιπλοκών που προκαλεί (πνευμονία). Ωστόσο καταγράφονται και περιπτώσεις θανατηφόρων περιστατικών. Ο εμβολιασμός αποτελεί το πιο σημαντικό μέτρο πρόληψης της γρίπης.
Αντιμετώπιση των εποχιακών ιώσεων
Δεν υπάρχει σήμερα αιτιολογική θεραπεία για το κρυολόγημα ή τη γρίπη. Η υποστηρικτική θεραπεία στοχεύει να μας κάνει να νιώθουμε καλύτερα μέχρι που ο οργανισμός να καταφέρει με τους μηχανισμούς άμυνας του να καταπολεμήσει τον ιό.
- Παραμονή στο σπίτι για ανάπαυση κι ανάρρωση και περιορισμό της μεταδοτικότητας όσο ο ασθενής έχει πυρετό.
- Λήψη υγρών για την διατήρηση της ενυδάτωσης και για ρευστοποίηση των εκκρίσεων.
- Καλή διατροφή (φρούτα, χυμοί, λαχανικά).
- Διακοπή καπνίσματος. Αποφυγή παθητικού καπνίσματος.
- Αποφυγή αλκοόλ.
- Συμπτωματική αγωγή για πυρετό και πόνο με αντιπυρετικά, αναλγητικά, αντιβηχικά, αποχρεμπτικά, αποσυμφορητικά.. .
- Σε πονόλαιμο σύσταση για γαργάρες με ζεστό νερό που περιέχει άλας.
- Χρησιμοποιούμε σταγόνες φυσιολογικού ορού για τη μύτη για ρευστοποίηση των εκκρίσεων και για υγροποίηση του δέρματος της μύτης.
Πρόληψη
Στόχος είναι η πρόληψη της σωματικής διάδοσης των ιών:
- Πλύσιμο των χεριών με ζεστό νερό και σαπούνι συχνά.
- Χρήση ιατρικών μασκών. Κάλυψη του στόματος όταν κάποιος βήχει με τον αγκώνα (κι όχι με τη παλάμη που συνηθιζόταν) ή με χαρτομάντιλο που το απορρίπτουμε.
- Καλός και τακτικός αερισμός κλειστών χώρων ή αποφυγή κλειστών ή μη καλά αεριζόμενων χώρων. .
- Ειδικά για τη γρίπη, υποχρεωτικός είναι ο έγκαιρος αντιγριπικός εμβολιασμός και ιδιαίτερα για τις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού (υψηλού κινδύνου):
- Άτομα ηλικίας 60 ετών κι άνω
- Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας ( ιατρονοσηλευτικό προσωπικό)
- Έγκυες β΄ – γ΄ τριμήνου
- Παιδιά που παίρνουν μακροχρόνια θεραπεία με ασπιρίνη
- Παιδιά κι ενήλικες με χρόνια νοσήματα όπως άσθμα, χρόνιες πνευμονοπάθειες καρδιακά νοσήματα, ανοσοκατεσταλμένα, νεφροπαθείς, νευρομυϊκά νοσήματα, σακχαρώδη διαβήτη, μεταμοσχευθέντες,
- Οι κλειστοί πληθυσμοί (προσωπικό και σπουδαστές γυμνασίου, λυκείου, στρατιωτικών σχολών, ειδικών σχολείων, τρόφιμοι σε ιδρύματα, γηροκομεία).
- Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν άτομα με υποκείμενο νόσημα.
Όλα τα άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών πρέπει να κάνουν και το εμβόλιο έναντι πνευμονόκοκκου.
Ο χρόνος εμβολιασμού είναι μεταξύ Οκτωβρίου –Νοεμβρίου ενώ δεύτερη δόση συνιστάται σε ειδικές ομάδες
- Το ντύσιμο κατά τους φθινοπωρινούς μήνες λόγω του ευμετάβλητου της θερμοκρασίας θα πρέπει να είναι κατάλληλο ώστε να ιδρώνουμε και να μη δημιουργούνται οι κατάλληλες συνθήκες για κρυολογήματα
Τα αντιβιοτικά
Τʼ αντιβιοτικά είναι φτιαγμένα να σκοτώνουν μικρόβια (βακτήρια) κι όχι ιούς, οπότε η χορήγηση τους δεν αλλάζει την πορεία της ίωσης και δεν προφυλάσσει από εποχιακές ιώσεις οι οποίες οφείλονται κυρίως σε ιους οπότε δεν έχει νόημα η λήψη τους.
Ο μόνος που μπορεί να κρίνει αν απαιτείται αντιβιοτικό η όχι για μια λοίμωξη είναι ο γιατρός.
Σύμφωνα με τις οδηγίες της καθηγήτριας Λοιμωξιολογίας κ.Γιαμαρέλλου Ελένης για έναν πονόλαιμο, ένα συνάχι, έναν πυρετό, μια απλή βρογχίτιδα δεν χρειάζεται να παίρνουμε αντιβιοτικό παρά μόνο αν μας το συστήσει ο γιατρός μετά από την αντίστοιχη εξέταση
Επίσκεψη στο γιατρό
Απευθυνόμαστε στο γιατρό όταν:
Μετά από 3-4 ημέρες το άτομο έχει πυρετό πάνω από 38.5
Όταν τα συμπτώματα της εποχιακής ίωσης εμμένουν πάνω από 10 ημέρες
Όταν υπάρχει πόνος στο αυτί η τρέχει υγρό από το αυτί
Όταν υπάρχει δυσκολία στην αναπνοή
Σε περίπτωση βραχνάδας ή βήχα που δεν υποχωρεί γι αρκετά μεγάλη περίοδο
Εάν υπάρχει δύσπνοια με συριγμό
Επομένως οι εποχιακές ιώσεις, που αποτελούν την κυριότερη αιτία νοσηρότητας του πληθυσμού αυτή την εποχή, αντιμετωπίζονται συμπτωματικά ΑΠΟΦΕΥΓΟΝΤΑΣ ΤΑ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ και προλαμβάνονται με καλή υγιεινή χεριών, αποφυγή κλειστών χώρων και κυρίως με τον ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟ έναντι της γρίπης.
