Μέσα στο άδειο πολυτελές ρετιρέ,με το ιταλικό αναγεννησιακό στιλ, στην Νέα Υόρκη, ο MR Big έκανε πρόταση γάμου στην Carrie Bradshaw στην ταινία «Sex And The City»:
«Carrie Bradshaw, love of my life, will you marry me?»
«I DO !» απάντησε η Carrie Bradshaw και φόρεσε το μπλε γοβάκι Manolo Blahnik!
Αναμφισβήτητα, ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η πρόταση γάμου… είναι πάντα αξέχαστος. Η διαδικασία φυσικά διαφέρει σε κάθε ζευγάρι, αλλά σίγουρα όλες οι προτάσεις έχουν μία δόση μαγείας.
Και όταν έρθει η ώρα του γάμου, συναντάμε πολυάριθμα έθιμα ανά κράτος και περιοχή στον κόσμο. Η αλήθεια είναι πως το καθένα απ’ αυτά είναι ξεχωριστά, πλημμυρισμένα με συναισθήματα ρομαντισμού, ενθουσιασμού,χαράς και συγκίνησης.
Τα έθιμα του γάμου, επηρεάζονται και διαμορφώνονται τόσο από την κουλτούρα όσο και από τις συνήθειες της κάθε κοινωνίας. Γι’ αυτόν τον λόγο, οι πολίτες υιοθετούντο δικό τους τελετουργικό μοτίβο. Στα πλαίσια των παραδόσεων, της κουλτούρας και της ιστορίας του κάθε λαού, τα έθιμα του γάμου εκτός από προσωπική εμπειρία αποτελεί και μία κοινωνική διαδικασία.
Αν εξετάσει κανείς την ιστορία, θα διαπιστώσει ότι ο θεσμός του γάμου έχει μεγάλη διαδοχή στον χρόνο καθώς συνδέεται με πολλά χαρακτηριστικά γνωρίσματα όπως η ενδυμασία, η μουσική, ο χορός, κ.ά. του κάθε πολιτισμού. Από χώρα σε χώρα σημειώνονται αλλαγές στην παράδοση, στη στάση και στις αξίες.
Έτσι, επιλέχθηκαννα παρουσιαστούν τα παρακάτω έθιμα γάμων άνευ συνόρων, που ξεχώρισαν.
- Ελλάδα: Η προίκα
Ήδη από τα έθιμα γάμου στην αρχαία Ελλάδα οι μητέρες της νύφης συνήθιζαν να φτιάχνουν την προίκα για τις κόρες τους. Αυτή περιλαμβάνει λευκά είδη, ρούχα, σκεύη κουζίνας και διακοσμητικά. Ωστόσο πλέον αυτό το έθιμο τείνει να εκλείψει.
- Νορβηγία: Ο ήχος από μικρά διακοσμητικά
Μιανορβηγική παράδοση αναφέρει πως η νύφη θα πρέπει να φορέσει στον γάμο ένα περίτεχνο ασημένιο και χρυσό στέμμα, με μικρά διακοσμητικά που να κρέμονται γύρω του. Με αυτόν τον τρόπο, καθώς κινείται η ίδια, ο ήχος που δημιουργείται αποτρέπει τα κακά πνεύματα.
- Μεξικό: «Lasso My Heart»
Κατά τη διάρκεια της τελετής του γάμουστο Μεξικό, καθώς το ζευγάρι ανταλλάσσει τους όρκους του, ένα «λαζό», δηλαδή ένα κομπολόι με λουλούδια, είναι τυλιγμένο στους ώμους τους σε σχήμα οκτώ. Το “lazo” όχι μόνο αντιπροσωπεύει την ένωση του ζευγαριού, αλλά το σχήμα του μοιάζει με το σύμβολο του άπειρου, υποδηλώνοντας την διάρκεια του γάμου τους.
- Γαλλία: Σοκολάτες & σαμπάνια
Σύμφωνα με μία από τις παραδόσεις της Γαλλίας, οι νεόνυμφοι θαπρέπει να φάνε παραδοσιακά σοκολάτα και να πιούν σαμπάνια μετά τη δεξίωση.
- Αρμενία: Ισορροπώντας το ψωμί
Όποιος θέλει να κρατήσει τα κακά πνεύματα μακριά από το γάμο του, θα πρέπει να ισορροπήσει το ψωμί «lavash» στους ώμους. Σύμφωνα με το έθιμο, όταν η νύφη και ο γαμπρός μπαίνουν στη δεξίωση σπάνε ένα πιάτο για καλή τύχη. Έκτοτε η μητέρα του γαμπρού τους δίνει ψωμί «lavash» και μέλι. Οι νεόνυμφοι ισορροπούν το ψωμί στους ώμους τους για να διώξουν το κακό και τρώνε κουταλιές μέλι που συμβολίζουν την ευτυχία. Καιτο πάρτι ξεκινά!
- Κίνα: «Bullseye!»
Στην Κίνα, ο υποψήφιος σύζυγος ρίχνει βέληπρος το μέρος της νύφης, με τόξο (φυσικάχωρίς να την τραυματίσει) και στη συνέχεια τα συλλέγει. Κατά τη διάρκεια της τελετής, σπάει τα βέλη για να διασφαλίσει ότι η αγάπη τους θα διαρκέσει για πάντα.
- Λίβανος: Party On!
Στον Λίβανο, η γαμήλια γιορτή, γνωστή ως «Ζaffe», ξεκινάει με μουσική, χορό της κοιλιάς και φωνές, τόσο στο σπίτι του γαμπρού όσο και της νύφης. Όλοι οι καλεσμένοι καταλήγουν στο σπίτι της νύφης, όπου το ζευγάρι λαμβάνει ευλογίες,πετώντας τους πέταλα λουλουδιών καιαμέσως ετοιμάζονται για την τελετή.
- Ιταλία: Ζαχαρωμένα αμύγδαλα
Παραδοσιακά, οι Ιταλοί καλεσμένοι του γάμου πετούνστο ζευγάρι πολύχρωμα ζαχαρωμένα αμύγδαλα. Ο αριθμός τους ανέρχεται στα πέντε,όπου το καθένα συμβολίζει την υγεία, τον πλούτο, την ευτυχία, την γονιμότητα και τη μακροζωία.
- Σουηδία: Κλαδί μυρτιάς
Στη σουηδική παράδοση, ένα κλαδάκι (ή και περισσότερα) μυρτιάς, συμβολίζουν την αγάπη, και πρέπει να περιλαμβάνεται πάντα στο στέμμα ή στο μπουκέτο της νύφης.
- Ολλανδία: Δέντρο των ευχών
Οι Ολλανδοί παραλείπουν το συνηθισμένο βιβλίο επισκεπτών και αντ ‘αυτού, επιλέγουν το δέντρο των ευχών. Οι επισκέπτες καλούνται να γράψουν μικρές ευχών και να τις κρεμάσουν από ένα κλαδί.
- Αυστραλία : Το «μπολ της ενότητας»
Στους γάμους της Αυστραλίας, η οικογένεια και οι στενοί φίλοι της νύφης και του γαμπρού συλλέγουνμικρά βότσαλα και τα τοποθετούν όλα σε ένα μπολ. Αυτό το «μπολ της ενότητας», όπως αναφέρεται, δωρίζεται στο νέο ζευγάρι ως υπενθύμιση της αγάπης και της υποστήριξης των αγαπημένων τους.
- Μαρόκο: Party διαρκείας
Οι Μαροκινοί κάνουν πάρτι, καθώς οι γαμήλιες γιορτές τους συχνά διαρκούν έως και επτά ημέρες. Περιλαμβάνουν περίτεχνες τελετές, τελετουργίες προετοιμασίας ( π.χ. πολυτελή ημέρα σε spa για τη μέλλουσα νύφη) και φυσικά μια τεράστια γιορτή πριν την ημέρα του γάμου.
Εύκολα, λοιπόν, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα πως τα παραπάνω ήθη και έθιμα έχουν όλα τα στοιχεία του γαμήλιου τελετουργικού, με έντονα συμβολικό χαρακτήρα, που στοχεύει στη διασφάλιση της γονιμότητας και της ευκαρπίας της γης και των ανθρώπων. Η επιτυχής τέλεση ενός γάμου μεταξύ των ανθρώπων, οδηγεί και στην διατήρηση της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς του κάθε τόπου, στον σεβασμό των κοινοτήτων, των ομάδων και ανθρώπων καθώς και στην ευαισθητοποίηση σε επίπεδο τοπικό, εθνικό και διεθνές όσον αφορά τη σημασία της κοινωνικότητας, της πολιτιστικής κληρονομιάς και της αμοιβαίας εκτίμησης.
Πηγές:
Rebecca L. Burch, (2019), The Wedding as a Reproductive Ritual.
Rebecca L. Burch, (2019), A Cross-Cultural Study of Weddings through Media and Ritual
UNESCO.ORG –INTANGIBLE HERITAGE