Γράφει ο Γιώργος Μανδραβέλλης
Όπως όλα τα καταναλωτικά αγαθά, έτσι και το κρασί έχει τιμολογιακές διαβαθμίσεις. Αυτό δεν ειναι πάντα ο απόλυτος δείκτης ποιότητας ενός κρασιού.
Σύμφωνα με την οικονομική επιστήμη, ο ορθολογικός καταναλωτής είναι αυτός που μεγιστοποιεί τη χρησιμότητα ενός αγαθού. Και στο κρασί αυτή η χρησιμότητα είναι η απόλαυση. Άρα ένα γρήγορο πρώτο συμπέρασμα είναι πως το καλό κρασί είναι αυτό που μας κάνει να το απολαύσουμε. Συνήθως οι επιλογές που κάνουμε στα καταναλωτικά αγαθά είναι συναρτήσει δύο παραγώντων: γούστου και χρημάτων. Το γούστο του καθενός πηγάζει απο τις προσωπικές μας εμπειρίες, τις αναμνήσεις μας και ούτω καθεξής. Κρατάμε λοιπόν τις εμπειρίες και αφήνουμε το πορτοφόλι για να αποφύγουμε και τις υπερβολές.
Κάθε τι που αποτελεί αντικείμενο αγοραπωλησίας στο σύγχρονο καπιταλιστικό σύστημα προσπαθεί να αποκομίσει οφέλη με ποικίλα εργαλεία. Τα οφέλη αυτά δεν είναι τίποτα άλλο από μια προσδοκώμενη αύξηση της τιμής. Εκεί λοιπόν μπαίνουν στο παιχνίδι η εξειδίκευση, το μάρκετινγκ, ακόμα και η τέχνη μέσω της συσκευασίας ή του design ή ακόμα και μέσω της αυτεπάγγελτης αναγωγής ενός προιόντος σε τέχνη από τον ίδιο του τον δημιουργό, ο οποίος επικαλείται τη μοναδικότητα ως επί το πλείστον για να στηρίξει αυτόν του τον ισχυρισμό. Την τελική τιμή του προιόντος υπάρχουν άνθρωποι που την θεωρούν υπερβολική, άλλοι που την καταβάλλουν με ευχαρίστηση και άλλοι που μένουν αδιάφοροι απέναντί της. Η μεγάλη αυτή διακύμανση στην αντιμετώπισή της οφείλεται σε δυο προαναφερθέντες παράγοντες. Στο γούστο, στο οποίο εμπεριέχεται η εμπειρία του αγοραστή, και στο διαθέσιμο εισόδημα.
Όλα τα παραπάνω συνηγορούν στο εξής: όταν κοιτάμε έναν κατάλογο με κρασιά, διαλέγουμε αυτό που γουστάρουμε και αφήνουμε τα πολύ ακριβά για όσους έχουν την εμπειρία να κατανοήσουν που οφείλεται η διαφορά της τιμής ή το διαθέσιμο εισόδημα για αυτό. Δεν κομπλάρουμε στη θέα ενος ακριβού κρασιού, μπορούμε όμως να το θαυμάσουμε. Κι αυτό γιατί αναγνωρίζουμε την αυθεντία του παραγωγού.
Εν κατακλείδι λοιπόν, το καλό κρασί είναι αυτο που μας κάνει κέφι, αυτό που έχουμε συνδέσει με ευχάριστες αναμνήσεις, αυτό που μας έχει κολλήσει στο κεφάλι, αυτό που μας έχει υποδείξει ο φίλος μας που ξέρει και δυο πράγματα παραπάνω, αυτό που μας πρότεινε ο σομελιέ του εστιατορίου αφού του δείξαμε ποιο είναι το μπάτζετ μας. Το ακριβό κρασί είναι ένα κρασί που προέκυψε μέσα από μια μυσταγωγία, ένα κρασί που κρύβει μια μοναδικότητα, ένα κρασί που φτιάχτηκε με τόση τέχνη και χρειάστηκε τόσο χρόνο ώστε ο παραγωγός να το προορίζει μόνο για γαλαζοαίματους, ένα κρασί που έχει γίνει μύθος εξ’αιτίας κάποιου κοσμοιστορικού γεγονότος, ή και τίποτα απο τα προαναφερθέντα. Παράδειγμα, ένας γνωστός οίκος σαμπάνιας του οποίου η τιμή αυξήθηκε μετά την εξαγορά της από γνωστό καλλιτέχνη της αντίπερα όχθης του Ατλαντικού.
Γι’ αυτό λοιπόν ας διαχωρίσουμε το ακριβό από το καλό. Ας αφήσουμε ως κατηγορίες τις “αυτό το ξέρω και μ’αρέσει” και την “αυτό δεν το ξέρω οπότε ας ρωτήσω”. Έτσι και το κρασί θα γουστάρουμε, και θα αποφύγουμε τις “κακοτοπιές”, και στον κατάλληλο άνθρωπο θα απευθυνθούμε για να μας καθοδηγήσει. Αλλά ποτέ να μην ξεχνάμε: καπάκι και ετικέτα να έχει…
