Τον Δεκέμβριο του 1991 θεσπίστηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ η 25η Νοεμβρίου ως Διεθνής Ημέρα για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών. Ωστόσο, δεν πρέπει να την αντιμετωπίσουμε ως μία ακόμα θεσμοθετημένη Ημέρα στη διάρκεια και μόνο της οποίας αποτίνουμε φόρο τιμής σε κάτι ή κάποιον. Είναι μέρα στοχασμού και βαθιάς περισυλλογής. Πώς θα έμοιαζε άραγε ένας κόσμος χωρίς τη γυναίκα;
Κατ’ αρχάς απεκδύομαι κάθε μορφής φεμινισμού και γυναικείου ενστίκτου και γράφω καθαρά ως σκεπτόμενος και βαθύτατα προβληματισμένος άνθρωπος. Η γυναίκα είναι σύμβολο ψυχικής δύναμης και γονιμότητας. Δίχως αυτή καμία μορφή ζωής δε θα υπήρχε. Είναι αγωνίστρια, μάνα, σύζυγος, αδελφή, κόρη, μαθήτρια, εργαζόμενη και πολλά ακόμη. Εντούτοις, αντικειμενοποιείται στο πλαίσιο της πατριαρχικής εξουσίας, η οποία είναι έκδηλη σε όλους σχεδόν τους πολιτισμούς. Πρόκειται, δηλαδή, για τη σχέση εξουσίας που διαμορφώνει έμφυλη κοινωνικοποίηση και πρακτικές, μέσα από τις οποίες οι γυναίκες αντιμετωπίζονται ως υποδεέστερες και ως αντικείμενα καταπίεσης, χρήσης και εκμετάλλευσης. Το φαινόμενο αυτό ονομάζεται σεξισμός και αφορά στην ιστορική, κοινωνική, πολιτική και πολιτισμική υποτίμηση των γυναικών. Έχει τις ρίζες του στις διακρίσεις λόγω φύλου και στους κοινωνικούς κανόνες που αποδέχονται τα έμφυλα στερεότυπα και τα διαιωνίζουν.
Οι γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας, κοινωνικής τάξης, μόρφωσης και εισοδήματος συχνά γίνονται θύματα κακοποιητικής συμπεριφοράς από τον σύζυγο, τον πατέρα, τον γιο, ή τον αδελφό τους που τις θεωρεί κτήμα του. Τελευταίες μελέτες, μάλιστα, έδειξαν ότι εξαιτίας του εγκλεισμού τα φαινόμενα βίας σε βάρος γυναικών έχουν αυξηθεί ραγδαία σε παγκόσμιο επίπεδο. Γίνεται αντιληπτό πως για την εξάλειψη της βίας δεν αρκεί απλά η συνεισφορά γυναικείων συλλόγων και θεσμών για τη στήριξη των θυμάτων, αλλά η προληπτική δράση. Είναι αναγκαία η λήψη ουσιαστικών μέτρων και η θεσμοθέτηση άρθρων με ισχύ νόμου βάσει των οποίων θα τηρούνται απαρέγκλιτα τα όποια περιοριστικά μέτρα, η αστυνομία θα δρα άμεσα και προληπτικά σε καταγγελίες που αφορούν σε οποιαδήποτε μορφή βίας με στόχο το φαινόμενο να περιοριστεί και εν συνεχεία να εξαλειφθεί. Συνάμα επιβεβλημένη κρίνεται η εισαγωγή σεμιναριακού μαθήματος στα σχολεία, το οποίο θα πραγματεύεται τόσο την ουσιαστική ισότητα των φύλων, όσο και τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των ατόμων απέναντι στην κοινωνία και τους συνανθρώπους τους. Με αυτό τον τρόπο, από μικρή ηλικία το παιδί θα «εκπαιδεύεται» να αγαπά και να σέβεται τον πλησίον του ανεξαρτήτως φύλου, φυλής ή όποιας άλλης φαινομενικής διαφοράς.
Εν κατακλείδι, δεν αρκεί να κατακρίνουμε απλώς τη βία στα λόγια, αλλά χρειάζονται έργα και αποφάσεις καίριες και ικανές να την καταπνίξουν ουσιαστικά. Ελπίζω αυτή η μέρα να γίνει η αφετηρία για την ουσιαστική προστασία των γυναικών από κάθε μορφής βία, την προάσπιση των δικαιωμάτων τους και της αυτοδιάθεσής τους. Ελπίζουμε σε ένα λαμπρότερο και καλύτερο μέλλον χωρίς βία και έμφυλα στερεότυπα!
Κεντρική φωτογραφία: Ilaria Urbinati Illustrator
