Το αρκτικόλεξο Κ.Δ.Α.Π ήχησε για πρώτη φορά στα αυτιά μου το 2002 στον Βόλο, όταν μας έκαναν πρόταση με την φίλη μου να δουλέψει μία από τις δυο. Διαλέξαμε να δουλέψει εκείνη μιας κι εγώ είχα κλείσει να δουλέψω αλλού. Ζούσα όμως την πορεία τους από κοντά. Βέβαια πρέπει να σημειώσω εδώ πως το ΚΔΑΠ Νεάπολης Βόλου με το οποίο είχα εγώ επαφή έσφυζε από ζωή και δράσεις ακόμα και τα σαββατοκύριακα. Ίσως να ήταν άλλοι οι άνθρωποι, ίσως να ήταν και άλλες οι εποχές.
ΚΔΑΠ λοιπόν. Αν το ακούσεις και δεν το ξέρεις μοιάζει να είναι ο ήχος που κάνει κάτι βαρύ όταν πέφτει κάτω. Κάτι σαν «γκντούπ». Είναι το ίδιο θορυβώδες, όχι όμως επειδή πέφτει κάτι κάτω, αλλά επειδή ανεβαίνει κάτι ψηλά. Κι αυτό είναι η διάθεση, η γνώση και τα γέλια των μικρών παιδιών που συμμετέχουν στα προγράμματά τους. Πάμε να τα γνωρίσουμε λοιπόν.
Τα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Παιδιών πρωτοξεκίνησαν να λειτουργούν πιλοτικά ως δομές των Δήμων το 1996. Ουσιαστικά, ήρθαν να καλύψουν τις ανάγκες των παιδιών –και των γονιών για τα παιδιά τους- για παιχνίδι, ψυχαγωγία αλλά και κοινωνικοποίηση και συμμετοχή σε μια ομάδα εκτός από το πλαίσιο του σχολείου.
Τα τελευταία χρόνια-όπου η δημιουργική απασχόληση έχει κερδίσει έδαφος- πολλοί ιδιώτες έχουν προχωρήσει στην ίδρυση ΚΔΑΠ αποκλειστικά ή απογευματινή λειτουργία παιδικών σταθμών, που όμως λειτουργούν σε τελείως διαφορετική λογική από την πρωινή τους λειτουργία. Σε οποιονδήποτε φορέα κι αν ανήκουν, δημοτικό ή ιδιωτικό, κάποια από αυτά συνεργάζονται με την Ε.Ε.Τ.Α.Α. και το πρόγραμμα Εναρμόνιση Οικογενειακής και Επαγγελματικής Ζωής που συγχρηματοδοτείται από το ΕΣΠΑ.
Στόχος του προγράμματος είναι να μπορέσουν παιδιά από 5 έως 12 ετών να μπουν σε μια διαδικασία νοητικής, συναισθηματικής, και κοινωνικής ανάπτυξης μέσα από την δημιουργική απασχόληση και την επαφή με νέες παιδαγωγικές τεχνικές μιας και τα προγράμματα εμπλουτίζονται συνεχώς. Η διαδικασία αυτή είναι δωρεάν για τους γονείς που έχουν εξασφαλίσει το voucher από το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ, εφόσον βέβαια πληρούν κάποιες προϋποθέσεις. Τα ΚΔΑΠ λειτουργούν απογευματινές ώρες σε ένα διευρυμένο ωράριο που μπορεί να είναι ενιαίο -13.00 με 21.00 π.χ. ή σε δύο κύκλους 13.00-16.00 και 17.00 με 21.00-, ενώ όταν τα σχολεία είναι κλειστά (διακοπές Χριστουγέννων, Πάσχα και καλοκαιρινές διακοπές έως 31 Ιουλίου) τα προγράμματα υλοποιούνται τις πρωινές ώρες για διευκόλυνση των γονιών.
Κάθε ΚΔΑΠ περιλαμβάνει ένα εύρος δραστηριοτήτων που συνάδουν συνήθως με τους χώρους, το προσωπικό αλλά και τις ανάγκες της εποχής και της περιοχής. Η ρομποτική για παράδειγμα και η Zumba είναι δραστηριότητες που έχουν ενταχθεί τα τελευταία χρόνια στα προγράμματα κάποιων ΚΔΑΠ. Η δημιουργική απασχόληση, ο αθλητισμός αλλά και οι καινοτόμες δράσεις είναι οι άξονες στους οποίους κινούνται τα απογεύματα των παιδιών.
Εικαστικά, ζωγραφική, θέατρο, μουσική, γυμναστική, αλλά και δημιουργική γραφή, επιτραπέζια και μαγειρική είναι μερικές από τις δραστηριότητες με τις οποίες μπορούν να ασχοληθούν τα παιδιά που συμμετέχουν στα προγράμματα. Ακολουθώντας την «μόδα» και την εξέλιξη της τεχνολογίας τα τελευταία χρόνια υπάρχουν τμήματα ζούμπα αλλά και ρομποτική και μαθήματα ασφαλούς πλοήγησης στο διαδίκτυο, ενώ τα παιδιά μπορούν να συμμετέχουν σε προγράμματα φιλαναγνωσίας και λέσχες ανάγνωσης. Παράλληλα τα περισσότερα ΚΔΑΠ φροντίζουν και για το διάβασμα της επόμενης μέρας για τους μαθητές του δημοτικού σχολείου.
Επίσης λειτουργούν και ΚΔΑΠ για παιδιά με ειδικές ανάγκες (ΚΔΑΠ μΕΑ), όπου γίνονται δεκτά παιδιά όλων των ηλικιών και εκτός από την απασχόληση που προσφέρουν με δραστηριότητες όπως εικαστικά, γυμναστική, θέατρο κλπ. Τα παιδιά έχουν δυνατότητα να κάνουν στον χώρο κάποιες από τις θεραπείες τους μιας και στελεχώνονται με λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές και άλλες ειδικότητες.
Για να αποκτήσει μια μαμά το πολυπόθητο «χαρτί ΔΩΡΕΑΝ εισόδου» στα προγράμματα χρειάζεται να καταθέσει κάποια δικαιολογητικά, όπως,
- φωτοτυπία ταυτότητας ή διαβατηρίου σε ισχύ (αν αυτό δεν είναι με λατινική γραφή χρειάζεται μετάφρασή του εντός τελευταίου τριμήνου).
- πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης (με ημερομηνία έκδοσης εντός του τελευταίου εξαμήνου)
- εκκαθαριστικό σημείωμα του προηγούμενου φορολογικού
- ηλεκτρονική αίτηση της Ε.Ε.Τ.Α.Α. εκτυπωμένη και υπογεγραμμένη
και κάποια επιπλέον ανάλογα με την περίπτωση της κάθε οικογένειας.
Όταν ήμουν πιτσιρίκι, στην αρχή του σχολικού έτους, φροντίζαμε να τελειώσουμε γρήγορα το διάβασμα της επόμενης ημέρας και «βγαίναμε έξω». Παίζαμε στην μέση του δρόμου. Τζαμί, κρυφτό και μήλα. Σήμερα, ακόμα και σε μικρές επαρχιακές πόλεις είναι πολύ δύσκολο να συναντήσεις παιδιά να παίζουν στον δρόμο, για τα μεγάλα αστικά κέντρα είναι αδιανόητο. Τα ΚΔΑΠ ήρθαν να καλύψουν την ανάγκη αυτή, να μη χαθεί η επαφή του παιδιού με το παιχνίδι. Ακόμα κι αν αυτό είναι σε οργανωμένο πλαίσιο, πραγματοποιείται από ειδικούς για το κάθε αντικείμενο και προσφέρει στα παιδιά κάτι ανεκτίμητο, την χαρά.
