Cancel Κοψιάλης, cancel Τούνη, cancel Κική, cancel Coca Cola, cancel Ράδιο Αρβύλα, cancel culture. Βλέπουμε συνεχώς αυτά τα trends με χιλιάδες tweets και κοινοποιήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Χαρακτήριζαν ως χωριό αυτή την σφαίρα των social media. Η δύναμη όμως ενός ανθρώπου με ένα εκατομμύριο ακόλουθους έχει ξεφύγει πια από το πλαίσιο του χωριού. Είναι δήμαρχος σε μια πόλη, διόλου μικρή. Ένας δήμαρχος- αυθεντία. Ένας βραβευμένος ήρωας των κοινωνικών μέσων με φανατικούς αυλικούς.
Η ευχρηστία του ίδιου του μέσου δίνει ψευδώς την αίσθηση ότι οποιοσδήποτε μπορεί να γίνει διασημότητα. Ο ρόλος, η νόρμα της ηλικιακής ομάδας, οι συνομήλικοι ακούν και ακολουθούν πιστά. Πολλοί από όσους ακολουθούν influencers μπορεί πράγματι να βρίσκουν κάτι κοινό ή να νιώθουν ότι συμμετέχουν σε κάτι, άλλοι ίσως νιώθουν ότι ο/η influencer τούς εκφράζει.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης το ένα λεπτό εξυψώνουν και το άλλο λιθοβολούν.
Τι συμβαίνει όμως όταν τα πράγματα ξεφεύγουν; Το cancel μπορεί να είναι η λύση ή η απάντηση;
Αν και ο όρος είναι σχετικά νέος, η έννοια πίσω από την κουλτούρα ακύρωσης δεν είναι. Ο Δρ Jill McCorkel, καθηγητής κοινωνιολογίας και εγκληματολογίας στο Πανεπιστήμιο Villanova, εξήγησε ότι όσον αφορά την ανθρώπινη ιστορία, οι κοινωνίες είχαν πάντα την τάση να τιμωρούν όσους ενεργούσαν εκτός των κοινωνικών κανόνων (Kato, 2020). Η κουλτούρα ακύρωσης είναι απλώς μια νέα παραλλαγή.
Όταν χρησιμοποιείται σωστά, μπορεί να είναι ένα πολύ ισχυρό εργαλείο που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε όλοι μας για να βοηθήσουμε τα θύματα να λάβουν τη δικαιοσύνη που τους αξίζει (βλ. efood) και να θέσουμε τους παραβάτες υπεύθυνους για τις πράξεις τους.
Από την άλλη, το cancel τάδε ή δείνα αντί να “αφανίσει” που είναι και ο στόχος του, εδραιώνει δημιουργώντας πιο ισχυρό κύκλο προστασίας.
Αν και το cancel έχει κατά βάση θετικό υπόβαθρο, χρησιμοποιείται πια τόσο πολύ που φέρνει τα αντίθετα αποτελέσματα και αποπροσανατολίζει από την ουσία.
Από την άλλη τρεντάρει και ο Ηλίας Γκώνης, ακτιβιστής που στο “χωριό” του πάλεψε με την δύναμη των social media για ένα κράτος δικαίου. Γιατί υπάρχει και αυτή η πλευρά. Όχι του “cancel” αλλά του ” justice”.
