Μπορεί να μην έχουμε εκλογές αλλά μπαίνοντας στην τέταρτη χρονιά της κυβερνητικής θητείας είναι λογικό να έχει ξεκινήσει η συζήτηση για την επόμενη ημέρα. Εξάλλου, η απλή αναλογική δίνει τροφή σε σενάρια. Θα υπάρξει αυτοδύναμη κυβέρνηση ή θα οδηγηθούμε σε σύνθετο σχήμα;
Η αυτοδυναμία εξασφαλίζει κυβερνησιμότητα, ενώ οι συνεργασίες δημιουργούν συγκλίσεις, λένε οι υπέρμαχοι των δύο εκδοχών. Το πρόβλημα, όμως, δεν είναι η κυβερνητική σύνθεση αλλά η ασυνέχεια στην πολιτική ζωή, εξαιτίας της μεγάλης απόστασης των κομμάτων εξουσίας σε καίρια ζητήματα.
Ένα από τα πλεονεκτήματα που χαρακτηρίζουν τα προηγμένα κράτη, είναι η θεσμική σταθερότητα στους βασικούς άξονες της πολιτικής: στην οικονομία, την ανάπτυξη, το περιβάλλον, την εκπαίδευση, την υγεία, τη δικαιοσύνη, την εξωτερική πολιτική, ανεξάρτητα από το κόμμα που κυβερνάει κάθε φορά. Φυσικά και υπάρχουν διαφορές ανάμεσά τους, αλλά και στοιχειώδεις κοινές παραδοχές, που επιτρέπουν κυβερνητικές συνεργασίες.
Αντίθετα, στην Ελλάδα διαφωνούμε ακόμα στα θεμελιώδη, στα γενικώς παραδεκτά για τον υπόλοιπο κόσμο. Κι αν δεν υπήρχε η συγκολλητική ουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που συχνά πυκνά μας υποχρεώνει σε εναρμόνιση με το ευρωπαϊκό πλαίσιο, τότε το χάσμα στην εσωτερική πολιτική σκηνή θα ήταν ακόμα βαθύτερο. Το γεγονός αυτό δεν επιτρέπει την υλοποίηση μακροχρόνιων σχεδιασμών.
Το αποτέλεσμα αυτής της διάστασης είναι ότι σε κάθε αλλαγή κυβέρνησης προκαλούνται εκτεταμένες μεταβολές στο θεσμικό περιβάλλον. Οι πολλές αλλαγές, όμως, και μεγάλο διοικητικό κόστος παράγουν και ανασφάλεια προκαλούν στους πολίτες, ενώ καμία βελτίωση δεν επιφέρουν στο σύστημα, έστω και προσωρινή, αφού μέχρι να εμπεδωθούν από τη διοίκηση και τους πολίτες, τίθενται ήδη υπό αναθεώρηση. Απόρροια του φαινομένου είναι η πολυνομία και η κακονομία στη χώρα μας!
Για να κάνουμε μία προβολή στην τρέχουσα ΙΗ΄ Κοινοβουλευτική Περίοδο, η κυβερνητική πλειοψηφία έχει υπερψηφίσει 314 νομοσχέδια, σε εφαρμογή του μεταρρυθμιστικού της προγράμματος. Σε ελάχιστα από αυτά συνηγόρησε ο ΣΥΡΙΖΑ (αν εξαιρέσουμε τις κυρώσεις ευρωπαϊκών οδηγιών και τις διεθνείς ή διακρατικές συμφωνίες), τα περισσότερα δε από εκείνα στα οποία έχει αντιταχθεί, δεσμεύτηκε να τα καταργήσει, αν επανέλθει στην εξουσία. Το ΚΙΝΑΛ, από την άλλη, έχει επίσης διαφωνήσει με κάποιες εμβληματικές νομοθετικές πρωτοβουλίες της σημερινής κυβέρνησης, ενώ έχει στηρίξει αρκετές πιο soft πολιτικές. Πως θα μπορούσαν, συνεπώς, αυτά τα κόμματα να συμφωνήσουν αύριο σε ζητήματα στα οποία με τέτοια ένταση διαφωνούν σήμερα;
Είναι γνωστός, και κατανοητός σε έναν βαθμό, ο χρόνος που απαιτείται προκειμένου οι θεσμικές αλλαγές να επιδράσουν στη λειτουργία και στους οικονομικούς και κοινωνικούς δείκτες μίας χώρας, και τελικά να φέρουν απτά αποτελέσματα στις ζωές των πολιτών. Το κράτος είναι ένα μεγάλο και δυσκίνητο καράβι που δε μπορεί να αλλάζει συνέχεια ρότα. Κι αν το κάνει, δεν θα φτάσει ποτέ στην ώρα του. Κι ας μην ξεχνάμε, αυτή την καθυστέρηση την πληρώνουν πάντα οι επιβάτες του.