Η μείωση του πληθυσμού στην Π.Ε Κοζάνης  

Μετρηθήκαμε το 2021 στη ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ και βρεθήκαμε λιγότεροι σε σχέση με την μέτρηση του 2011. Στον πίνακα φαίνεται πόσοι ήμασταν στις απογραφές των 2011 και 2021 και κατά τι ποσοστό ήμασταν λιγότεροι το 2021.

Στον επόμενο πίνακα φαίνεται κατά Περιφερειακή Ενότητα πόσοι ήμασταν στις τελευταίες δύο απογραφές του πληθυσμού.

Στον επόμενο πίνακα φαίνεται η μείωση του πληθυσμού στους Δήμους της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης

Βλέποντας τα στοιχεία της απογραφής του έτους 2021 όλοι αναρωτηθήκαμε γιατί τελικά ο πληθυσμός μειώθηκε τόσο πολύ και θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε τους βασικούς λόγους που η Π.Ε Κοζάνης «έχασε» ένα τόσο μεγάλο μέρος του πληθυσμού της.

1) Η υπογεννητικότητα

Η υπογεννητικότητα αποτελεί μέγιστο πρόβλημα για την Ελλάδα. Το πρόβλημα είναι εντονότερο σε περιοχές με μικρό πληθυσμό, ακριτικές ηπειρωτικές περιοχές με δύσκολη πρόσβαση σε δομές υγείας και ακριτικά νησιά, αλλά και ορεινές ημιαστικές περιοχές. Πιο συγκεκριμένα οι παράγοντες που επηρεάζουν τα νέα ζευγάρια ώστε να μην αποκτήσουν παιδιά είναι

Α) Το υψηλό κοινωνικό κόστος.

Β) Η δυσκολία πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας, με συνέπεια το κόστος κύησης και τοκετού να είναι δυσβάσταχτο.

Γ) Οι εργασιακές σχέσεις.

Δ) Η έλλειψη οικογενειακών πόρων ώστε το νέο μέλος της οικογένειας να ζήσει και να μεγαλώσει κάτω από αξιοπρεπείς συνθήκες.

Ε) Η ανεργία των γυναικών.

Εκτιμούμε ότι οι νέοι και οι νέες της Κοζάνης έχονταςστο μυαλό τους όλα τα παραπάνω και όχι μόνο, καιτην προσωπική και οικογενειακή τους κατάσταση, πήραν και παίρνουν την τελική τους απόφαση για την δημιουργία οικογένειας και παιδιών.

2) Η εσωτερική Μετανάστευση

Μελέτες προσδιόρισαν τις αιτίες που προκαλούν την εσωτερική μετανάστευση από μια Περιφερειακή Ενότητα σε άλλη. Προέκυψε ότι οι κοινωνικό-οικονομικές συνθήκες που επικρατούν σε μια Περιφερειακή Ενότητα καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τον ρυθμό και την ένταση της εσωτερικής μετακίνησης των πληθυσμών.

Πιο αναλυτικά οι παράγοντες που αυξάνουν την εσωτερική μετανάστευση είναι

1. i) Η μείωση της απασχόλησης και η αύξηση της ανεργίας.
2. ii) Η μείωση του ΑΕΠ της περιοχής.

iii)Η γεωγραφική θέση της περιοχής (μακριά από άξονες ανάπτυξης)

1. iv) Η μορφολογία της περιοχής (ορεινή, ημιορεινή, δυσπρόσιτη)
2. v) Οι κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούν (βαρύς και μακρύς χειμώνας)
3. vi) Η περιορισμένη δυνατότητα ανάπτυξης της γεωργίας και κτηνοτροφίας.

Εκτιμούμε ότι ένα μέρος του πληθυσμού της Κοζάνης επηρεάστηκε από έναν ή περισσότερους παράγοντες που αναφέρθηκαν ή ενδεχομένως και από άλλουςκαι αποφάσισε να μεταναστεύσει σε άλλη περιοχή της χώρας μας.

3) Η εξωτερική Μετανάστευση

Οι βασικοί λόγοι που προκαλούν την εξωτερική μετανάστευση είναι οικονομικοί, επαγγελματικοί, δημογραφικοί, εκπαιδευτικοί (φοιτητές). Ο πληθυσμός που μετακινείται ελπίζει ότι θα βρει μια καλύτερη και καλά αμειβόμενη εργασία και καλύτερες συνθήκες διαβίωσης. Η εξωτερική μετανάστευση για την χώρα μας είναι εκούσια, δηλαδή το ίδιο το άτομο συμμετέχει στη λήψη της απόφασης για μετακίνηση. Η εξωτερική μετανάστευση γίνεται ατομικά ή ομαδικά ή οικογενειακά.

Οι μεταναστευτικές ροές οφείλονται και στην άνιση γεωγραφική κατανομή του κεφαλαίου και της εργασίας. Οι μετανάστες κατευθύνονται σε περιοχές που παρουσιάζουν συγκριτικά πλεονεκτήματα στην απασχόληση, στους μισθούς και στα επίπεδα διαβίωσης.

Οι μετανάστες πιστεύουν ότι υπάρχει κυριαρχία των μεγάλων οικονομικών κέντρων επί των ασθενέστερων περιοχών, δηλαδή υπάρχει ενός είδους εκμετάλλευση των αναπτυσσόμενων χωρών από τις ανεπτυγμένες. Εκτιμούμε ότι πολλοί επιστήμονες της περιοχής μας έχουν μεταναστεύσει με χώρες κυρίως της Ευρώπης για τους λόγους που αναφέρθηκαν παραπάνω.

Τα τελευταία χρόνια συνέβησαν μερικά σημαντικά γεγονότα στην Κοζάνη όπως είναι

Α) Η κατάργηση του Α’ ΣΩΜΑΤΟΣ ΣΤΡΑΤΟΥ και μετακίνηση εκτός Κοζάνης του στρατιωτικού προσωπικού.

Β) Η συγχώνευση Οικονομικών Υπηρεσιών (Δ.Ο.Υ.) με μετακινήσεις προσωπικού.

Γ) Συρρίκνωση του Τραπεζικού τομέα με την κατάργηση υποκαταστημάτων. Επίσης δόθηκαν κίνητρα εθελουσίας εξόδου σε σημαντικό μέρος των εργαζομένων ή έγιναν μεταθέσεις προσωπικού σε περιοχές εκτός Κοζάνης.

Δ) Έκλεισαν, σε πολύ σύντομο διάστημα, οι περισσότερες λιγνιτικές μονάδες της περιοχής με αποτέλεσμα να συνταξιοδοτηθεί ή να απομακρυνθεί, με οικονομικά κίνητρα, ένα σημαντικό μέρος των εργαζομένων.

Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του προσωπικού που συνταξιοδοτήθηκε ή απομακρύνθηκε μετανάστευσε, μεταφέροντας εκτός Κοζάνης,τα χρήματά τους και τις νέες τους οικονομικές δραστηριότητες.

Συνεπώς μειώθηκε το τοπικό «οικονομικό προϊόν» δηλαδή το χρήμα το οποίο παραγόταν αλλά και καταναλώνονταν στην Κοζάνη, μέσω των διαφόρων οικονομικών δραστηριοτήτων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το σημείο ισορροπίας (equilibriumpoint) της τοπικής οικονομίας να μετακινηθεί χαμηλότερα με αποτέλεσμα να κλείσουν επιχειρήσεις όλων σχεδόν των κλάδων και να δημιουργηθεί δευτερογενώς νέο κύμα ανεργίας, με ότι συνέπειες έχει αυτό.