Γράφει ο Κώστας Διδίλης
Κοιτώντας στο Facebook η ματιά μου έπεσε σε ένα κείμενο, κραυγή αγωνίας μιας γυναίκας που έγραφε: «Προχτές στην λαϊκή μια κοπέλα έχασε τις αισθήσεις της και έπεσε στον δρόμο , μεγάλο το σοκ για όσους βρίσκονταν εκεί. Ο κόσμος φώναζε για βοήθεια, το ΕΚΑΒ αργούσε να έρθει … Για πρώτη φορά κατάλαβα την ανάγκη γνώσης πρώτων βοηθειών . Τόσοι άνθρωποι μαζεμένοι να αγωνιούν και ένας… ένας να μην έχει ιδέα για το τι πρέπει να κάνει. Γι’ αυτό λέω πως σήμερα κιόλας πρέπει να κοιτάξουμε να μάθουμε δυο -τρια σωτήρια πράγματα , αχρείαστα να ’ναι αλλά έτσι χάρτινη που έγινε η ζωή μας μάλλον είναι απαραίτητα…”
Πόσο σημαντικό είναι να έχουμε γνώσεις των πρώτων βοηθειών που είναι χρήσιμες και απαραίτητες για να σώσουμε μια ζωή;
Τι είναι η ΚΑΡΠΑ;
Η ΚΑΡΠΑ – ή Καρδιοπνευμονική Αναζωογόνηση – είναι μια επείγουσα σωτήρια διαδικασία που εκτελείται όταν η καρδιά σταματά να χτυπά. Η άμεση ΚΑΡΠΑ μπορεί να διπλασιάσει ή να τριπλασιάσει τις πιθανότητες επιβίωσης μετά από καρδιακή ανακοπή.
Γιατί είναι σημαντική η ΚΑΡΠΑ;
Η διατήρηση της ροής του αίματος ενεργή – έστω και εν μέρει – επεκτείνει την ευκαιρία για μια επιτυχημένη αναζωογόνηση μόλις φτάσει στο χώρο το εκπαιδευμένο ιατρικό προσωπικό.
Τι είναι η καρδιακή ανακοπή;
Εμφανίζεται όταν η καρδιά δυσλειτουργεί και σταματά να χτυπά απροσδόκητα. Η καρδιακή ανακοπή είναι ένα «ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ» πρόβλημα.
Τι είναι το έμφραγμα;
Εμφανίζεται όταν εμποδίζεται η ροή του αίματος στην καρδιά. Το έμφραγμα είναι ένα πρόβλημα «ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΚΟ».
Η καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ) είναι μια διαδικασία που μπορεί να σώσει τη ζωή κάποιου. Βοηθά να διασφαλιστεί ότι το αίμα και το οξυγόνο ρέουν μέσω του ατόμου του οποίου η καρδιά και η αναπνοή έχουν σταματήσει. Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε είναι να ξαπλώσουμε το θύμα ανάσκελα και να εξασφαλίσουμε το χώρο, δηλαδή ότι δεν διατρέχουμε κανέναν κίνδυνο από ηλεκτρικό ρεύμα, αέριο, αυτοκίνητα που κινούνται πλησίον, οικοδομικά υλικά κλπ
Η ΚΑΡΠΑ είναι ευκολότερη και αποτελεσματικότερη όταν το θύμα το τοποθετήσουμε ανάσκελα σε σχετικά σκληρή επιφάνεια , που επιτρέπει την αποτελεσματική συμπίεση του στέρνου.
Γονατίστε δίπλα του, με τα δυο δάκτυλα του χεριού μας ανασηκώστε από το πηγούνι του το κεφάλι τέρμα προς τα πίσω. Με προσοχή κουνήστε τους ώμους του και ρωτήστε δυνατά: “Είστε καλά;” ή “Τι συμβαίνει;” ή δώστε μια εντολή όπως “άνοιξε τα μάτια σου”. Εάν το θύμα δεν έχει τις αισθήσεις του δεν θα ανταποκριθεί.
Αφού δεν πάρετε απάντηση από το άτομο και αφού ελέγξετε ότι δεν αναπνέει βάζοντας το αυτί σας κοντά στο στόμα του, βλέποντας παράλληλα τον θώρακα ή την κοιλιά του να μην ανασηκώνονται, όπως κάνει κάποιος όταν αναπνέει φυσιολογικά ,ξεκινήστε να κάνετε ΚΑΡΠΑ αφού ζητήσετε από κάποιον που είναι κοντά να σας βοηθήσει και να ενημερώσει το ΕΚΑΒ.
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να ξέρουμε είναι που βρίσκεται η καρδιά. Όταν μας λένε να αγγίξουμε την καρδιά μας, οι περισσότεροι αγγίζουμε την αριστερή πλευρά του στήθους μας. Αυτό δεν είναι ακριβώς σωστό. Στην πραγματικότητα, η καρδιά βρίσκεται σχεδόν στο κέντρο, ελαφρώς προς την αριστερή πλευρά, πίσω από το στέρνο.
Βήμα 1. Ξεκινάτε βάζοντας τη μία παλάμη σας στο κέντρο του στήθους του ασθενούς και την άλλη πάνω από αυτό. Με τα χέρια σας κλειδωμένα και ισιωμένα, πιέστε το στήθος του ασθενούς περίπου 30 φορές, γρήγορα και πολύ δυνατά. Χρησιμοποιήστε το βάρος του σώματός σας για να πιέσετε κατευθείαν στο στήθος του.
Βήμα 2. Αναπνοές διάσωσης (από στόμα σε στόμα)
Μετά από 30 συμπιέσεις πηγαίνετεστο πρόσωπο. Αφού βεβαιωθείτεε ότι το κεφάλι του ασθενούς γέρνει προς τα πίσω παίρνετε μια βαθιά ανάσα, κλείνετε την μύτη του ασθενούς σφραγίζετε το στόμα του με το δικό μας και φυσατε με σταθερό ρυθμό για περίπου 1 δευτερόλεπτο και ελέγχετε εάν το στήθος του σηκώνεται και πέφτει. Επαναλαμβάνετε και δεύτερη αναπνοή διάσωσης.
Μην ξεχνάτε
Η ΚΑΡΠΑ πραγματοποιείται σε αναλογία πάντα 30:2 (30 θωρακικές συμπιέσεις + 2 αναπνοές διάσωσης και κλείσιμο της μύτης).
Μην υποτιμάτε ποτέ τη σημασία της κατοχής βασικών γνώσεων πρώτων βοηθειών. Το να θυμάστε αυτά τα απλά βήματα μπορεί να σημαίνει τη διαφορά μεταξύ ζωής και θανάτου.
Πρώτες Βοήθειες: Τι να κάνεις αν πνίγεται κάποιος από φαγητό
Έχετε ποτέ αναρωτηθεί τι κάνουμε σε μια περίπτωση που κάποιος κοντά μας πνίγεται;
Τι είναι ο ελιγμός Heimlich;
Πώς εκτελείτε τον ελιγμό Heimlich;
Ποια είναι τα σημάδια του πνιγμού;
Πολλές φορές που τρώμε γρήγορα και άτσαλα κάποια μπουκιά μπορεί να φράξει την αναπνευστική δίοδο και να κινδυνεύσουμε από πνιγμό. Καλό είναι να γνωρίζουμε πως να βοηθήσουμε τον διπλανό μας, το παιδί μας, τον ίδιο μας τον εαυτό ακόμα και το κατοικίδιό μας!
Όταν οι άνθρωποι πνίγονται από το φαγητό, συχνά πιάνουν τον λαιμό τους. Αυτό συμβαίνει επειδή το φαγητό έχει κολλήσει εκεί, εμποδίζοντάς τους να αναπνεύσουν. Κατά τη διάρκεια πολύ σοβαρών περιστατικών πνιγμού, μπορεί ακόμη και να αρχίσουν να γίνονται μπλε ή να χάσουν τις αισθήσεις τους.
Εάν βρεθείτε ποτέ γύρω από ένα άτομο που πνίγεται από φαγητό ή άλλα αντικείμενα μπορείτε να βοηθήσετε χρησιμοποιώντας την ειδική τεχνική που έχει σχεδιαστεί για να καθαρίσει τη δίοδο του αέρα και ονομάζεται ελιγμός Heimlich.
Ήταν το 1974 όταν ο Δρ. Henry Heimlich εισήγαγε τη μέθοδό του για την αφαίρεση τροφών που έχουν κολλήσει στον αεραγωγό. Η μέθοδος περιλαμβάνει την εκτέλεση αρκετών γρήγορων κοιλιακών ωθήσεων για να εξαναγκάσει τον αέρα προς τα πάνω και να σπρώξει το φαγητό έξω από το στόμα.
Ο πνιγμός συμβαίνει όταν το φαγητό κατεβαίνει στην τραχεία, αντί για τον οισοφάγο σας. Αυτό μπορεί να συμβεί όταν η επιγλωττίδα (ένα μικρό κομμάτι χόνδρου στο πίσω μέρος του λαιμού) αποτυγχάνει να κλείσει εγκαίρως. Αυτό εμποδίζει να σφραγίσει την τραχεία σας όταν καταπίνετε φαγητό ή υγρό. Συνήθως, όταν συμβαίνει αυτό, το σώμα, σας αναγκάζει να βήξετε . Ο βήχας χρησιμοποιεί τον αέρα στους πνεύμονες για να εξαναγκάσει την τροφή ή το υγρό να βγει από την τραχεία. Ωστόσο, όταν κάτι μπλοκάρει εντελώς την τραχεία, ο αέρας δεν μπορεί να εισέλθει ή να βγει από τους πνεύμονες.
Όταν οι άνθρωποι πνίγονται, συχνά πανικοβάλλονται. Μπορεί να χειρονομούν άγρια και να αρπάζουν το λαιμό τους. Μπορεί επίσης να γίνονται μπλε καθώς το σώμα τους στερείται το οξυγόνο που χρειάζεται για να ζήσουν. Εάν αυτό συνεχιστεί, μπορεί να χάσουν τις αισθήσεις τους από έλλειψη οξυγόνου.
Εάν παρατηρήσετε ότι κάποιος πνίγεται, είναι σημαντικό να λάβετε βοήθεια για αυτόν το συντομότερο δυνατό.
Ο ελιγμός Heimlich γίνεται συνήθως από ένα άτομο σε άλλο. Μπορείτε να τον εκτελέσετε στον εαυτό σας. Πως μπορεί να γίνει αυτό; Ένας τρόπος είναι να σκύψετε πάνω από μια καρέκλα και να χρησιμοποιήσετε το πίσω μέρος της καρέκλας για να βγάλετε τον αέρα από τους πνεύμονές σας.
Οι πιο συνηθισμένες τροφές που προκαλούν πνιγμό
Τα κοινά τρόφιμα που οδηγούν σε πνιγμό, ειδικά στα παιδιά, περιλαμβάνουν: λουκάνικο, καραμέλα, τσίχλα, ξηροί καρποί , κομμάτια κρέατος ή τυρί, σταφύλια, ποπ κορν, ωμά λαχανικά, σταφίδες κ.α.
Ένα άτομο που βιώνει πνιγμό δεν μπορεί να μιλήσει, να κλάψει, να βήξει ή να αναπνεύσει. Χωρίς βοήθεια, θα χάσει τις αισθήσεις τους.
Για να βοηθήσετε σε σοβαρό πνιγμό:
Σταθείτε πίσω από το άτομο που πνίγεται, ελαφρώς προς τη μία πλευρά. Στηρίξτε το στήθος τους με το ένα χέρι. Γείρετε τα προς τα εμπρός, έτσι ώστε το αντικείμενο που εμποδίζει τον αεραγωγό τους να βγει από το στόμα τους, αντί να κινηθεί πιο κάτω. Δώστε έως και 5 αιχμηρά χτυπήματα ανάμεσα στις ωμοπλάτες τους με τη βάση του χεριού σας. Ελέγξτε εάν η απόφραξη έχει καθαριστεί. Αν όχι, δώστε έως και 5 ωθήσεις στην κοιλιά. Για να πραγματοποιήσετε μια κοιλιακή ώθηση, σταθείτε πίσω από το άτομο που πνίγεται. Τοποθετήστε τα χέρια σας γύρω από τη μέση τους και λυγίστε τα προς τα εμπρός. Σφίξτε τη μία γροθιά και τοποθετήστε την ακριβώς πάνω από τον οφαλό τους. Βάλτε το άλλο χέρι πάνω από τη γροθιά σας και τραβήξτε απότομα προς τα μέσα και προς τα πάνω. Επαναλάβετε αυτή την κίνηση έως και 5 φορές. Εάν ο αεραγωγός του ατόμου εξακολουθεί να είναι φραγμένος, συνεχίστε με τους κύκλους των πέντε χτυπημάτων στην πλάτη και των 5 ωθήσεων στην κοιλιά μέχρι να φτάσει η βοήθεια. Εάν το άτομο πνίγεται ήπια, ενθαρρύνετε το άτομο να συνεχίσει να βήχει για να προσπαθήσει να καθαρίσει το μπλοκάρισμα και ζητήστε του να προσπαθήσει να φτύσει το αντικείμενο εάν βρίσκεται στο στόμα του.
Να θυμάστε ο Ελιγμός Heimlich γίνεται σε κατάσταση πνιγμού από τροφή η άλλα αντικείμενα και είναι 5 : 5/ 5 αιχμηρά χτυπήματα ανάμεσα στις ωμοπλάτες τους με τη βάση του χεριού σας και 5 ωθήσεις στην κοιλιά. Μέχρι να αποκατασταθεί η κατάστασή του ασθενούς
Ελιγμός Heimlich σε βρέφος:
Τοποθετήστε το βρέφος με το πρόσωπο προς τα κάτω κατά μήκος του αντιβραχίου σας (ακουμπώντας τον πήχη σας στο πόδι σας) και στηρίξτε το κεφάλι του βρέφους με το χέρι σας. Δώστε τέσσερα δυνατά χτυπήματα στην πλάτη με τη βάση του χεριού σας. Ίσως χρειαστεί να το επαναλάβετε πολλές φορές μέχρι να βήξετε το αντικείμενο που εμποδίζει. Εάν αυτό δεν έχει αποτέλεσμα, γυρίστε το μωρό ανάποδα. Με δύο δάχτυλα πλάτους ενός δακτύλου κάτω από μια νοητή γραμμή που συνδέει τις θηλές, δώστε τέσσερις δυνατές ωθήσεις στο στήθος σε βάθος 1 ίντσας. Ίσως χρειαστεί να το επαναλάβετε πολλές φορές μέχρι να βήξετε το αντικείμενο που εμποδίζει.
Η προσφορά άμεσης και αποτελεσματικής βοήθειας αλλάζει σημαντικά την πρόγνωση του ασθενούς. Σημασία όμως δεν έχει μόνο η εξειδικευμένη αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων αλλά και οι άμεσες πρώτες ενέργειες από απλούς πολίτες που πιθανά να παρευρίσκονται στο χώρο.
Το Together σας προσκαλεί να μοιραστείτε το όραμά του για έναν κόσμο όπου κανείς δεν θα πεθαίνει από καρδιακή ανακοπή ή πνιγμό.
Να θυμάστε είναι πολύ καλύτερο να κάνετε κάτι από το να μην κάνετε τίποτα, εάν φοβάστε ότι οι γνώσεις ή οι ικανότητές σας δεν είναι 100% πλήρεις, θυμηθείτε ότι η διαφορά ανάμεσα στο να κάνετε κάτι και να μην κάνετε τίποτα, μπορεί να είναι να σωθεί μια ζωή. Αυτό μπορεί να σημαίνει να πάρετε το 166 και να ακολουθήσετε τις εντολές που θα σας δώσουν μέχρι να καταφτάσουν.
Τελειώνοντας αυτό το κείμενο θέλω να κάνω διάφορες προτάσεις πρώτα στους συλλόγους της πόλης μας ώστε να μάθουν στα μέλη τους πρώτες βοήθειες για πνιγμό από τροφή και ΚΑΡΠΑ αλλά και στην πολιτεία. Συνιστώ σε όποιον ανοίγει κατάστημα καφετέριας να κάνει υποχρεωτικά σεμινάρια πρώτων βοηθειών. Τέλος, κάνω έκκληση στο δήμο Κοζάνης να μοιράσει έντυπα σε όλους τους δημότες με πρώτες βοήθειες και ΚΑΡΠΑ.