Έντονες αντιδράσεις έχει προκαλέσει η απόφαση της κυβέρνησης της Πορτογαλίας να αναγκάσει τους ιδιοκτήτες κενών κατοικιών σε ολόκληρη τη χώρα να τις διαθέσουν σε μακροχρόνιες μισθώσεις, στο πλαίσιο των προσπαθειών να αντιμετωπιστεί το τεράστιο στεγαστικό πρόβλημα που πλήττει τη χώρα.
Η απόφαση αυτή αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου πακέτου μέτρων που εγκρίθηκε την περασμένη εβδομάδα από το υπουργικό συμβούλιο. Το σχέδιο «Περισσότερα Σπίτια» περιλαμβάνει επίσης όρια στις αυξήσεις των ενοικίων, πρωτοβουλίες για την επιτάχυνση των νέων οικοδομικών αδειών, απαγόρευση νέων βραχυχρόνιων μισθώσεων στις πόλεις και τερματισμό του λεγόμενου προγράμματος της χρυσής βίζας.
Αντισυνταγματικό πλαίσιο
Οι ιδιοκτήτες κατοικιών και οι επενδυτές λένε ότι η υποχρέωση των πολιτών να νοικιάζουν τα σπίτια τους αντίκειται στο συνταγματικό δικαίωμα στην ιδιοκτησία. Η κυβέρνηση δεν έχει δώσει ακόμη λεπτομέρειες για το πώς ακριβώς σχεδιάζει να εφαρμόσει αυτή τη νέα πολιτική.
«Είναι ξεκάθαρα αντισυνταγματικό», δήλωσε ο Λουίς Μενέζες Λεϊτάο, πρόεδρος της Ένωσης Ιδιοκτητών Ακινήτων της Λισαβόνας, σε συνέντευξή του τη Δευτέρα. Ο Μενέζες Λεϊτάο, ο οποίος είναι επίσης καθηγητής νομικής, είπε ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να αφήσει ήσυχους τους ιδιοκτήτες κατοικιών και αντ’ αυτού να επικεντρωθεί στην κατασκευή πιο προσιτών κατοικιών.
Παράλληλα, η Πορτογαλική Ένωση Μεσιτών και Επενδυτών Ακίνητης Περιουσίας εξέδωσε δήλωση που περιγράφει τις αναγκαστικές ενοικιάσεις ως «επίθεση» στην ιδιωτική περιουσία.
Εξαιρούνται οι εξοχικές κατοικίες
Η υπουργός Στέγασης Μαρίνα Γκονκάλβες υπερασπίστηκε την πολιτική ως έναν τρόπο για να μετριαστεί η στεγαστική κρίση, που είχε ως αποτέλεσμα να εκτιναχθούν οι τιμές των ακινήτων και των ενοικίων σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, ειδικά στη Λισαβόνα. Οι εξοχικές κατοικίες, πρόσθεσε δεν θα στοχοποιηθούν. Η κυβέρνηση εκτιμά ότι περίπου 730.000 σπίτια στην Πορτογαλία είναι άδεια.
«Ένα άδειο σπίτι… πρέπει να χρησιμοποιηθεί για τον σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκε», είπε η Γκονκάλβες σε συνέντευξή της στον πορτογαλικό τηλεοπτικό σταθμό SIC. Παρόλο που η πολιτική χρειάζεται ακόμη να βελτιωθεί, αναγνώρισε, το μέτρο είναι νόμιμο.
Το δικαίωμα στην ιδιοκτησία «ποτέ δεν αμφισβητείται», υπογράμμισε. «Το κράτος δεν μπαίνει και δεν καταλαμβάνει τα σπίτια των ανθρώπων και μετά λέει «τώρα είμαι εδώ». Έχουμε βήματα που θα γίνουν».
Οι προτάσεις για τη στέγαση της κυβέρνησης θα τεθούν σε δημόσια συζήτηση μέχρι τις 16 Μαρτίου, όταν το υπουργικό συμβούλιο θα ψηφίσει για την τελική έγκρισή τους. Ορισμένα από αυτά τα μέτρα πρέπει επίσης να περάσουν από το κοινοβούλιο, όπου η κυβερνώσα σοσιαλιστική κυβέρνηση κατέχει την πλειοψηφία.