Την ώρα που η Ελλάδα εφαρμόζει την 6ήμερη εργασία και γίνεται πρωτοσέλιδο στον διεθνή Τύπο, ένα νέο πιλοτικό πρόγραμμα για την ευέλικτη εργασία ετοιμάζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο οι υποστηρικτές της εκστρατείας για την τετραήμερη εβδομάδα εργασίας, με την ελπίδα ότι η νέα κυβέρνηση των Εργατικών θα είναι πιο δεκτική στις αλλαγές στον τρόπο εργασίας των ανθρώπων από ό,τι οι Συντηρητικοί.
Αναλυτικότερα, οι εγγραφές στο πιλοτικό πρόγραμμα έχουν ανοίξει για τις εταιρείες προκειμένου αυτό να «τρέξει» τον Νοέμβριο, ενώ τα πορίσματα θα παρουσιαστούν στην κυβέρνηση το καλοκαίρι του 2025, όπως μεταδίδει η βρετανική εφημερίδα «The Guardian».
Η εκστρατεία για μια εβδομάδα εργασίας τεσσάρων ημερών -χωρίς φυσικά μείωση μισθού- έχει κερδίσει έδαφος τα τελευταία χρόνια, ιδίως μετά τα lockdown της πανδημίας που άλλαξαν τις προσδοκίες σχετικά με το πού και πότε εργάζονται οι άνθρωποι. Συνολικά 61 εταιρείες έλαβαν μέρος στην πρώτη πιλοτική εφαρμογή στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2022. Από αυτές, οι 54 το είχαν διατηρήσει ενάμιση χρόνο αργότερα. Τέτοια προγράμματα έχουν «τρέξει» στη Γερμανία, την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Ισλανδία.
Η τελευταία δοκιμή θα εξετάσει επίσης άλλες πολιτικές ευέλικτης εργασίας, συμπεριλαμβανομένης της μικρότερης εβδομάδας εργασίας, των ευέλικτων ωρών έναρξης και λήξης, του δεκαπενθήμερου των εννέα ημερών ή του συμπιεσμένου ωραρίου, όταν οι άνθρωποι εργάζονται τον ίδιο αριθμό ωρών αλλά λιγότερες ημέρες.
Το νέο πιλοτικό πρόγραμμα θα διεξαχθεί από την εκστρατεία «4 Day Week Campaign» του Ηνωμένου Βασιλείου και τη συμβουλευτική εταιρεία ευέλικτης εργασίας Timewise, ενώ η εκπαίδευση θα ξεκινήσει τον Σεπτέμβριο. Ακαδημαϊκοί του Πανεπιστημίου του Cambridge, του Boston College και του Autonomy Institute θα προσφέρουν ερευνητική υποστήριξη.
Εχθρικοί οι Συντηρητικοί στην τετραήμερη εργασία
Η συντηρητική κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου ήταν ενεργά εχθρική προς την ιδέα της τετραήμερης εβδομάδας εργασίας. Όταν το περιφερειακό συμβούλιο του South Cambridgeshire δοκίμασε την αλλαγή, ο τότε υπουργός τοπικής αυτοδιοίκησης Lee Rowley έγραψε στον -ελεγχόμενο από τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες- ηγέτη ζητώντας από το συμβούλιο να «τερματίσει αμέσως το πείραμά σας». Το τμήμα αναβάθμισης του Μάικλ Γκόουβ τον Δεκέμβριο δήλωσε ότι θα εξετάσει τη χρήση «οικονομικών μοχλών» για να αναγκάσει τα συμβούλια να συμμορφωθούν.
Ο Τζο Ράιλ, διευθυντής της εκστρατείας «4 Day Week Campaign», δήλωσε ότι ελπίζει ότι μια κυβέρνηση των Εργατικών θα είναι πιο δεκτική στη μεταβολή των εργασιακών πρακτικών.
«Με μια νέα κυβέρνηση των Εργατικών, η αλλαγή είναι στον αέρα και ελπίζουμε να δούμε τους εργοδότες να αγκαλιάζουν αυτή την αλλαγή υπογράφοντας στον πολιτικό μας πρόγραμμα», δήλωσε.
Ισχυρά στελέχη των Εργατικών υπέρ της τετραήμερης εργασίας
Σε αντίθεση με το 2019, οι Εργατικοί υπό τον Κίρ Στάρμερ δεν συμπεριέλαβαν την τετραήμερη εβδομάδα στο μανιφέστο τους για τις βουλευτικές εκλογές της περασμένης εβδομάδας. Ωστόσο, η πολιτική αυτή μετρά ως υποστηρικτές ορισμένα από τα πιο ισχυρά μέλη του νέου υπουργικού συμβουλίου, καθώς και από το συνδικάτο Unison με μεγάλη επιρροή.
Η αναπληρώτρια πρωθυπουργός, Άντζελα Ρέινερ, κάλεσε πέρυσι τις επιχειρήσεις να εξετάσουν τα αποτελέσματα του πρώτου πιλοτικού προγράμματος στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο υπουργός Ενέργειας, Εντ Μίλιμπαντ, παρουσίασε επανειλημμένα την τετραήμερη εβδομάδα σε ένα podcast και ένα βιβλίο. Η υπουργός Εργασίας και Συντάξεων, Λιζ Κένταλ, υπέθεσε σε συνέντευξή της πέρυσι ότι οι Εργατικοί θα εξέταζαν τα στοιχεία και ότι υποστήριζε την ευέλικτη εργασία. Και ο υπουργός Επιχειρήσεων, Τζόναθαν Ρέινολντς, θεωρείται βέβαιο ότι έχει συναντηθεί με υποστηρικτές της πολιτικής και έχει εκφράσει ενδιαφέρον για την ιδέα.
Τι λένε οι εταιρείες που εφάρμοσαν την τετραήμερη εργασία
Η Bron Afon Community Housing, ένας κοινωνικός ιδιοκτήτης ακινήτων στην Ουαλία με περίπου 400 άτομα προσωπικό, είναι μία από τις πρώτες επιχειρήσεις που υπογράφουν το νέο πιλοτικό πρόγραμμα, ενώ δεσμεύεται να διατηρήσει τα γραφεία της και να μην ρίξει τα πρότυπα. Η Unji Mathur, εκτελεστική διευθύντρια της εταιρείας, δήλωσε: «Είμαστε εντυπωσιασμένοι από τον αντίκτυπο που είχε η μικρότερη εβδομάδα εργασίας στις επιδόσεις, την ευημερία και τη διατήρηση των οργανισμών».
«Το βλέπουμε αυτό ως μια ευκαιρία για όλους όσοι εργάζονται στην Bron Afon να βελτιώσουμε τις υπηρεσίες μας προς τους πελάτες, απελευθερώνοντας την καινοτομία, δουλεύοντας πιο έξυπνα και βελτιώνοντας την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής», τόνισε.
Η εξαήμερη εβδομάδα ήταν ο κανόνας στη βικτωριανή εποχή, αλλά η άνοδος των συνδικάτων και τα τεράστια άλματα στην παραγωγικότητα επέτρεψαν στο διήμερο Σαββατοκύριακο να γίνει ο κανόνας. Οι υποστηρικτές της τετραήμερης εβδομάδας λένε ότι μπορεί να βελτιώσει περαιτέρω την παραγωγικότητα και τη διατήρηση του προσωπικού και να μειώσει τις απουσίες των εργαζομένων.
Η δοκιμή στο South Cambridgeshire διαπίστωσε ότι λιγότεροι συλλέκτες απορριμμάτων παραιτήθηκαν από τη δουλειά τους, οι αποφάσεις για τον προγραμματισμό ήταν ταχύτερες και οι κλήσεις απαντήθηκαν πιο γρήγορα. Από 24 τομείς της εργασίας του δημοτικού συμβουλίου που αναλύθηκαν από ακαδημαϊκούς των πανεπιστημίων του Κέιμπριτζ και του Σάλφορντ, 11 τομείς βελτίωσαν την απόδοσή τους, 11 είχαν μικρή ή καμία αλλαγή, ενώ δύο τομείς επιδεινώθηκαν: η είσπραξη ενοικίων και η ταχύτητα επαναμίσθωσης κενών κατοικιών του δημοτικού συμβουλίου.
«Η πενθήμερη εργασία επινοήθηκε πριν από 100 χρόνια και πλέον δεν κάνει»
Ο Ράιλ δήλωσε: «Όπως έχουν ήδη δείξει εκατοντάδες βρετανικές εταιρείες και ένα τοπικό συμβούλιο, η τετραήμερη εβδομάδα χωρίς απώλεια μισθού μπορεί να είναι μια επωφελής λύση για τους εργαζόμενους και τους εργοδότες».
«Η πενθήμερη εβδομάδα εργασίας από τις εννέα έως τις πέντε επινοήθηκε πριν από 100 χρόνια και δεν είναι πλέον κατάλληλη για τον σκοπό της. Έχουμε καθυστερήσει εδώ και πολύ καιρό μια επικαιροποίηση», υπογράμμισε.
Η Κλερ Κάμπελ, διευθύνουσα σύμβουλος της Timewise, δήλωσε ότι επιθυμεί να δει περισσότερους «εργαζόμενους που εργάζονται σε χώρους με βάρδιες να εγγράφονται, διότι εκεί χρειάζεται περισσότερο η καινοτομία».
Πρόσθεσε ότι ελπίζει ότι η αλλαγή «θα ωφελήσει την υγεία και τη διατήρηση των εργαζομένων».