Υπολογίζεται ότι 4,9 δισεκατομμύρια άνθρωποι χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με τον αριθμό των χρηστών των μέσων κοινωνικής δικτύωσης παγκοσμίως να έχει αυξηθεί. Εκτιμάται ότι κάθε άνθρωπος ηλικίας 18-64 περνά το 32.5% του χρόνου του στα social media [1]. Μια ματιά σε παγκόσμιο επίπεδο από τις χώρες που ξεχωρίζουν είναι η Ταϊλάνδη όπου οι άνθρωποι περνούν περισσότερες ώρες την ημέρα συνδεδεμένοι στο διαδίκτυο από οποιαδήποτε άλλη χώρα στον κόσμο. Ο μέσος όρος τους είναι 9 ώρες και 38 λεπτά καθημερινής σύνδεσης, ενώ ο μέσος Αμερικανός περνάει αρκετά λιγότερο χρόνο, δηλαδή αφιερώνει περίπου 6 ώρες και 30 λεπτά για σερφάρισμα στο διαδίκτυο [2].
Μέσος όρος σύνδεσης στο διαδίκτυο [2].
Στον ελλαδικό χώρο σύμφωνα με την έρευνα της Focus Barri «Focus on Tech Life tips», η οποία εξετάζει τις διαδικτυακές συνήθειες των κατοίκων της χώρας, την περίοδο μεταξύ Ιανουαρίου – Ιουνίου 2023, το 97% των Ελλήνων είναι πλέον χρήστες του Διαδικτύου με την ηλιακή ομάδα 13-44 να βρίσκεται στο ποσοστό χρήσης 100% και τα ποσοστά να αρχίζουν να υποχωρούν στην ηλιακή ομάδα 65-74 ετών. Το 97% των χρηστών συνδέεται στο Διαδίκτυο από το κινητό του τηλέφωνο και ακολουθούν με ποσοστό 51% οι φορητοί υπολογιστές και τα PC με 36%. O μέσος ημερήσιος χρόνος σύνδεσης στο Ιnternet από το κινητό αποτυπώθηκε στα 129 λεπτά με τις ηλικίες 16-24 να αφιερώνουν συγκριτικά περισσότερο χρόνο: 185 λεπτά/ ημέρα [3].
Ωστόσο, όταν αφιερώνουμε τόσο χρόνο, ενέργεια και μέρος της καθημερινότητας μας αποκομμένοι μέσα σε ένα ψηφιακό άψυχο κόσμο ερχόμαστε δυστυχώς να πληρώσουμε το τίμημα των ψυχικών ‘’δασμών’’. Στο μέτωπο της ψυχικής υγείας στατιστικές μελέτες δείχνουν ότι το 59% των ενηλίκων που χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναφέρουν ότι έχουν επηρεάσει την ψυχική τους υγεία. Το 41% των γυναικών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναφέρει ότι αισθάνεται πίεση να παρουσιαστεί με έναν συγκεκριμένο τρόπο. Το 63% των ανθρώπων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναφέρουν ότι είναι μόνοι. Το 37% των ανθρώπων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναφέρουν ότι αισθάνονται FOMO (fear of missing out) [4].
Σύμφωνα με ένα άρθρο κλινικής ψυχολόγου από το Ε.Π.Α.Ψ.Υ. (Εταιρεία Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ψυχικής Υγείας) «τα social media αποτελούν μία σύγχρονη πραγματικότητα και έναν ψηφιακό χώρο, όπου ο ψυχισμός αφήνεται να λειτουργήσει ελεύθερα. Οι συνέπειες της χρήσης τους αποτελούν συνάρτηση πολλών άλλων παραγόντων και ατομικών διαφορών. Η αυξημένη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης σχετίζεται με χαμηλή ψυχική υγεία και ύπαρξη ψυχοπαθολογίας. Οι ψυχικές δυσκολίες, όπως η κατάθλιψη και η αρνητική εικόνα εαυτού και σώματος, κάνουν τα άτομα να αποσύρονται από το κοινωνικό δίκτυο και να νιώθουν απομονωμένα. Ως εκ τούτου, στρέφονται στον κυβερνοχώρο όπου μπορούν να νιώσουν το αίσθημα του «ανήκειν» και έτσι αφιερώνουν πολλές ώρες σε αυτή την ψηφιακή πραγματικότητα με αποτέλεσμα την επιπλέον χάλαση των κοινωνικών δεσμών και την ένταση των καταθλιπτικών στοιχείων» [5].
Δεν είναι εύκολο να ζούμε χωρίς την τεχνολογία, είναι αναπόσπαστο κομμάτι της μοντέρνας ζωής αλλά ας προσέξουμε να μην καταντήσει να γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της ψυχικής μας υγείας…
Για όσους θυμούνται τις παλιές καλές εποχές, άπειρες φορές στην άλλη άκρη της γραμμής μας έβγαινε η οικεία φωνή για όλους, λέγοντας: «ο χρόνος ομιλίας σας έχει λήξει». Τώρα μας έρχεται ένα ξερό μήνυμα: «Τα ΜΒ σας εξαντλήθηκαν». Ας κάνουμε στον εαυτό μας μια χάρη και μια προσωπική πρόκληση «Offline back to land line!», «Εκτός σύνδεσης επιστροφή στο σταθερό!». Την επόμενη φορά που θα κάνουμε αλόγιστη κύλιση «mindless scrolling» στο διαδίκτυο και τα social και πιάνουμε τον εαυτό μας αλόγιστα να κατρακυλά και να παίρνει την κατήφορο της ψυχικής αβύσσου ας ανοίξουμε μια νέα καρτέλα στο κινητό μας με τις επαφές μας. Ας μην χρησιμοποιήσουμε τα MB μας αλλά το χρόνο ομιλίας.
Μια κλήση.
Ένας ζεστός καφές.
Σε 10 λεπτά από κοντά.
Πηγές
[1] https://techplace.gr/statistika-social-media-marketing-pou-prepei-na-ksereis-to-2024/
[2] https://el.wizcase.com/blog/
[3] https://www.naftemporiki.gr/techscience/1512504/h-aktinografia-ton-ellinon-christon-toy-internet-to-2023/
[4] https://www.brightfuturesny.com/post/social-media-and-mental-health-statistics
[5] https://www.epapsy.gr/social-media-psyxiki-ygeia-arthro-tis-arias-gki/