Επιμέλεια: Σοφία Κανέλλου
Γιατί τόσοι άνθρωποι επιλέγουν να βγάλουν τα ζωικά προϊόντα από τη διατροφή τους; Ποια τα οφέλη μιας φυτικής διατροφής;
Οι λόγοι είναι πολλοί. Άλλοι για λόγους ηθικούς, να μην σκοτώνονται και να μην βασανίζονται τα ζώα με τόσο βάναυσο τρόπο. Η βιομηχανία τροφίμων κατά συντριπτική πλειοψηφία είναι ο τομέας που προκαλεί το θάνατο των ζώων για ανθρώπινη χρήση.
Άλλοι για λόγους υγείας. Μια διατροφή πλούσια σε φρέσκα φρούτα και λαχανικά αλλά χαμηλή σε ζωικό λίπος και κόκκινο κρέας προσφέρει πολυάριθμα οφέλη υγείας, συμπεριλαμβανομένου ενός σημαντικά χαμηλότερου κινδύνου καρδιακών παθήσεων, καρκίνου, νεφρικής ανεπάρκειας και καρδιακής προσβολής. Η Αμερικανική Διαιτητική Ένωση (American Dietetic Association, 2009), η μεγαλύτερη οργάνωση επαγγελματιών διατροφής τουλάχιστον στις ΗΠΑ, δηλώνει στον ιστοχώρο της: «Οι χορτοφαγικές δίαιτες προσφέρουν διάφορα θρεπτικά οφέλη, συμπεριλαμβανομένων των χαμηλότερων επιπέδων κορεσμένου λίπους, χοληστερόλης και ζωικών πρωτεϊνών καθώς επίσης και πιο υψηλών επιπέδων υδατανθράκων, ινών, μαγνησίου, καλίου, φολικού οξέως, και αντιοξειδωτικών όπως βιταμίνης C και E και φυτοχημικά. Οι χορτοφάγοι παρουσιάζουν επίσης χαμηλότερα επίπεδα χοληστερόλης αίματος, χαμηλότερη πίεση αίματος και χαμηλότερα ποσοστά υπέρτασης, διαβήτη τύπου 2 και καρκίνο του παχέως εντέρου και προστάτη.» Ο ιστοχώρος της Αμερικανικής Ένωσης Καρδιολογίας (American Heart Association, 2016) δηλώνει ότι «πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι οι χορτοφάγοι φαίνεται να έχουν έναν χαμηλότερο κίνδυνο παχυσαρκίας, στεφανιαίων καρδιακών παθήσεων (που προκαλούν καρδιακή προσβολή), υψηλή πίεση αίματος, σακχαρώδη διαβήτη και μερικές μορφές καρκίνου.»
Πέρα από τα τόσα οφέλη για την υγεία όμως, μια φυτική διατροφή φαίνεται να παίζει πολύ σημαντικό ρόλο και στη διατήρηση ενός υγιούς οικοσυστήματος. Καταναλώνεται λιγότερο νερό, εκπέμπονται λιγότεροι ρύποι και γενικά εξοικονομείται ενέργεια για την κατανάλωση τροφής.
Φαίνεται ότι όσο περισσότερη φυτική τροφή καταναλώνουμε το κόστος για το περιβάλλον μειώνεται συνολικά, και αυτό παρουσιάζεται από την ανάστροφη διπλή διατροφική πυραμίδα που αναπτύχθηκε από έναν ανεξάρτητο οργανισμό για την έρευνα στην τροφή και τη διατροφή του ανθρώπου (BCFN Foundation). Η μελέτη καταλήγει ότι με μια μερίδα λιγότερη κρέας την εβδομάδα θα μπορούσε να συγκριθεί με 3,5 εκατομμύρια αυτοκίνητα λιγότερα σε έναν δρόμο για ένα χρόνο!
Νερό
Ο πλανήτης διψάει. Και αυτό συμβαίνει γιατί μολύνουμε όλο και περισσότερο νερό. Το σπαταλάμε, δεν το σεβόμαστε. Ο αγροτικός τομέας χρησιμοποιεί το 70% του νερού που καταναλώνεται για ανθρώπινες χρήσεις. Για να παραχθεί ένα κιλό κρέας χρειάζονται 15 φορές περισσότερες φυτικές τροφές. Γίνεται κατανοητό λοιπόν, ότι το μεγαλύτερο μέρος της φυτικής παραγωγής στον πλανήτη προορίζεται για ζωοτροφή.
Μια αμερικάνικη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Science εξέθεσε το πρόβλημα και το αποτέλεσμα ήταν τρομακτικό. Όλο το νερό που καταναλώνει μια μέση αμερικανική οικογένεια σε ένα χρόνο (πόσιμο νερό, για μπάνιο, καθαρισμό σπιτιού, πλυντήριο, πότισμα κήπου, μαγείρεμα κλπ) είναι απαραίτητο για την παραγωγή μόνο 5 κιλών μοσχαρίσιο κρέας! Ποσότητα κρέατος που η ίδια οικογένεια καταναλώνει σε λιγότερο από μια εβδομάδα.
Πολλές φορές νομίζουμε ότι γλιτώνουμε λίγη σπατάλη κλείνοντας τη βρύση όταν πλένουμε τα δόντια μας ή όταν ρυθμίζουμε το πλυντήριο στην οικονομική πλύση ή όταν βάζουμε στην ντουζιέρα τον κόφτη νερού καθώς σαπουνιζόμαστε, όμως λίγες είναι οι φορές που αναρωτιόμαστε πόσο νερό καταναλώνουμε τρώγοντας μια μπριζόλα.
Γη
Εάν ο αμερικανικός πληθυσμός, που καταναλώνει τρεις φορές περισσότερο κρέας από κάθε άλλο λαό στον πλανήτη ακολουθούσε φυτική διατροφή, θα μειωνόταν η αγροτική παραγωγή κατά 3/4 , δηλαδή θα ήταν ελεύθερα για δάση, ελεύθερη γη, περίπου 3,1 δισεκατομμύρια εκτάρια εδάφους.
Ατμόσφαιρα
Ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης συνέθεσαν την πιο κατανοητή βάση δεδομένων για το αντίκτυπο της κατανάλωσης ζωικών και την επίπτωση που έχουν στο περιβάλλον.
«Δύο προϊόντα που μπορεί να μοιάζουν ίδια στο σούπερ μάρκετ, έχουν πολύ διαφορετικό αντίκτυπο στο περιβάλλον και είναι κάτι που δεν το σκεφτόμαστε όταν αγοράζουμε τροφή», δήλωσε ο Joseph Poore, επικεφαλής της έρευνας. Μόνο το 15% της παραγωγής μοσχαριού παράγει περίπου 1,3 δισεκατομμύρια τόνους ισοδύναμα CO2 και χρησιμοποιεί περίπου 950 εκατομμύρια εκτάρια γής.
Οι χορτοφαγικές δίαιτες μειώνουν την παραγωγή διοξειδίου του άνθρακα κατά 73% και το εκπληκτικό είναι ότι η διαθέσιμη γη ταυτόχρονα αυξάνεται κατά 76%. Αυτό θα έσωζε τα περισσότερα τροπικά δάση από την υλοτομία και θα απελευθέρωνε γη στη φυσική της μορφή κατά τον Joseph Poore.
Επιλογικά, τρώγοντας σκεπτόμενοι το περιβάλλον έχει πολλές πτυχές και αξίζει να αναλυθεί με πολλές λέξεις. Αρκετές φορές στην καθημερινή μου πρακτική αντιμετωπίζοντας διαφορετικά περιστατικά, δίνω ιδιαίτερη βάση στο οικολογικό αντίκτυπο του τρόπου ζωής μας. Πέρα λοιπόν από την προσωπική μας υγεία, υπάρχει και η υγεία του περιβάλλοντος που ζούμε και αξίζει να τη σεβόμαστε. Λοιπόν, ακόμα κι αν δεν τρώμε κρέας, ας επιλέγουμε λαχανικά από μικρούς παραγωγούς χωρίς πλαστικά περιτυλίγματα, χωρίς να χρειάζεται να έχουν διανύσει το μισό πλανήτη. Ας ενισχύσουμε την τοπική παραγωγή και αυτό θα μας επιστραφεί με το παραπάνω. Άλλωστε, το να μη γνωρίζουμε τον παραγωγό της πατάτας που θα μαγειρέψουμε ή τον καλλιεργητή της ελιάς που θα βάλουμε στο τραπέζι μας, μας απομακρύνει από την τροφή και μας κάνει λίγο πολύ ρομπότ, να μην σκεφτόμαστε το πιο σημαντικό πράγμα που αφορά την επιβίωση μας. Την τροφή μας.
Σοφία Κανέλλου
Διαιτολόγος- Διατροφολόγος MSc
www.siniditidiatrofi.gr
