Αν και ο τίτλος του άρθρου χρονιάρες μέρες είναι λίγο καταθλιπτικός δεν θα ψυχοπλακωθούμε άλλα θα δώσουμε μια πινελιά νοσταλγίας και ελπίδας μέσα από τον κόσμο της ελληνικής γλώσσας μας. Θυμάστε στο μάθημα των ελληνικών όταν μαθαίναμε την έγκλιση; Είναι οι διάφορες μορφές με τις οποίες συναντάται το ρήμα σε μια πρόταση. Στην νέα ελληνική υπάρχουν τρεις εγκλίσεις: η οριστική, η υποτακτική και η προστακτική, ενώ στα αρχαία ελληνικά υπήρχε και η ευκτική έγκλιση, η οποία πλέον έχει χαθεί. Οι κύριες χρήσεις της ευκτικής είναι να εκφράζει επιθυμίες για το μέλλον, να γίνει αναφορά σε μια υποθετική κατάσταση στο μέλλον, χρησιμοποιείται σε προτάσεις που εκφράζουν σκοπό ή τις ενδοιαστικές προτάσεις με σημασία ιστορικού χρόνου, σε δευτερεύουσες προτάσεις αφορά επαναλαμβανόμενα γεγονότα με παρελθοντική σημασία και για να επιδείξει τον πλάγιο λόγο με παρελθοντική σημασία. Πλέον, η ευκτική δεν απαντά στα Νέα Ελληνικά. Μπορεί να δηλώνει ευχή ή κάτι το δυνατό (αυτό που μπορεί να συμβεί) στο παρόν ή στο μέλλον. Η ευκτική κατά την Ελληνιστική εποχή αντικαταστάθηκε από άλλες εγκλίσεις. Η ευκτική ξεχωρίζει από το χαρακτηριστικό “οι” στις καταλήξεις της. Στην αρχαία ελληνική σε κύριες προτάσεις η ευκτική μπορεί να εκφράζει ευχή (ευχετική ευκτική) «μακάρι να…» που συνήθως προηγούνται τα μόρια εἴθε, ὡς, εἰ γὰρ για έμφαση. Μπορεί επίσης να εκφράζει το δυνατό στο παρόν ή στο μέλλον (δυνητική ευκτική). Συνοδεύεται από το δυνητικό ἂν και μεταφράζεται: «θα ήταν δυνατόν να…», «θα μπορούσα να…».
Μπορεί πλέον η ευκτική να έχει χαθεί αλλά είναι ένας γλωσσολογικός θησαυρός που τον έχουμε ήδη βρει εδώ και πολύ καιρό. Είναι ένας χάρτης να πορευτούμε πιο αισιόδοξα στα προβλήματα που μας φέρνει η ζωή, μια πυξίδα για το που μπορούμε να κατευθυνθούμε ξέροντας ότι υπάρχει μια κατεύθυνση δυνητικά αισιόδοξη. Μέσα από την ευκτική δηλώνεται η ευχή και η δυνατότητα. Είναι με άλλα λόγια τα θεμέλια της ίδιας μας της γλώσσας, αυτής της γλώσσας που εμείς προάγουμε, μεταλαμπαδεύουμε και εκφράζουμε την ίδια μας την οντότητα.
Η ελληνική γλώσσα έχει την μακροβιότερη καταγεγραμμένη ιστορία από οποιαδήποτε άλλη ζωντανή ινδοευρωπαϊκή γλώσσα με τουλάχιστον 3.400 χρόνια γραπτής ιστορίας. Γράφεται με το ελληνικό αλφάβητο, το οποίο χρησιμοποιείται αδιάκοπα εδώ και περίπου 2.600 χρόνια. Είμαστε εφήμεροι μπροστά σε μία διαχρονική γλώσσα η οποία πολλά έχει να μας διδάξει για τη ζωή. Ας ξανά ξεκινήσουμε να ονειρευόμαστε, να ευχόμαστε και να είμαστε αισιόδοξοι.
Σας ευχόμαστε ολόψυχα χρόνια πολλά και ευτυχισμένο το νέο έτος!
