3 νέοι μας μιλούν για την συμμετοχή τους στις Προσομοιώσεις Δημοτικών συμβουλίων, τα δημοκρατικά ιδεώδη, τις διαδικασίες της τοπικής αυτοδιοίκησης, την εμπειρία τους και πολλά άλλα!
Σοφία Σταματοπούλου
Προσομοίωση Δημοτικού Συμβουλίου Καστοριάς
Θέση στην προσομοίωση: Δήμαρχος του Δημοτικού Συμβουλίου Κοζάνης
Η παγκόσμια οικονομική κρίση; Ή ίσως η κρίση δικαίου και ηθικών αξιών που επικρατεί στις σημερινές κοινωνίες; Οι λόγοι για την απολιτικοποίηση των νέων έχουν γραφτεί και ξαναγραφτεί πολλές φορές. Αυτό το άρθρο δεν πρόκειται να αναλύσει τα αίτια για αυτή την κατάσταση. Θα γίνει ενδεχομένως σε περίπτωση αποχής του νεανικού κοινού από τις επικείμενες κάλπες του Μαΐου. Οι δημοσκοπήσεις που παρουσιάζονται ενόψει εκλογών δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικές. Εκεί έγκειται και το πρόβλημα. Ότι η βαρύτητα δίνεται στα ποσοστά και όχι στην αποστροφή των νέων από τα κοινά.
Μπορεί σε εθνικό επίπεδο να μην γίνονται σοβαρές ενέργειες για να αλλάξει αυτή η θλιβερή στάση α-πολιτικής, παρόλα αυτά σε τοπικό επίπεδο οι πρωτοβουλίες είναι πάρα πολλές και συμβάλλουν στην εξοικείωση με τις αποφάσεις της τοπικής αυτοδιοίκησης. Η δική μου συμμετοχή στην Προσομοίωση Δημοτικού Συμβουλίου στην Καστοριά ξεκίνησε με μια πολύ όμορφη συνεργασία της Ομάδας Επικοινωνίας του τμήματος Ψηφιακών Μέσων και Επικοινωνίας, της ερευνητικής ομάδας στην οποία δραστηριοποιούμαι, με τον Όμιλο Ενεργών Νέων Φλώρινας (ΟΕΝΕΦ) και το Europe Direct Δυτικής Μακεδονίας.
Ξεκινήσαμε την προετοιμασία για το Δημοτικό Συμβούλιο με τους εθελοντές, μερικοί από τους οποίους είχαν ήδη προηγούμενη εμπειρία συμμετοχής ή διοργάνωσης τέτοιων δράσεων. Προσωπικά, ήταν η πρώτη φορά που συμμετείχα σε τέτοια δράση και ήμουν ιδιαίτερα αγχωμένη. Στην πορεία κατάλαβα πως δεν υπήρχε λόγος αλλά επειδή ήθελα να είμαι καλά διαβασμένη ξεκίνησα να ψάχνω βίντεο από πραγματικά Δημοτικά Συμβούλια. Οι διαδικασίες ήταν κάθε άλλο παρά δημοκρατικές. Φωνές, υβριστικά σχόλια, απαράδεκτοι χαρακτηρισμοί και συμπεριφορές που δεν ταιριάζουν σε καμία περίπτωση σε διαδικασίες δημοκρατίας. Συνέχισα, ωστόσο, την προετοιμασία με περισσότερες ελπίδες για δημοκρατικότερη έκβαση της όλης διαδικασίας. Και έτσι κάπως φτάσαμε στην μέρα της προσομοίωσης.
Είχα επιλεγεί για τη θέση της Δημάρχου. Η διαδικασία με μικρή διαφορά την απόκλιση στην ώρα από ένα πραγματικό δημοτικό συμβούλιο ήταν ακριβώς η ίδια. Συνήθως, κερδίζει ο λαϊκισμός. Αυτή τη φορά κέρδισε ο διάλογος! Η προσομοίωση ήταν ιδιαίτερα δημιουργική και παραγωγική. Οι συμμετέχοντες, οι οποίοι προέρχονταν από διαφορετικά τμήματα σπουδών, ανταποκρίθηκαν με επιτυχία στα καθήκοντα τους υποστηρίζοντας με σθένος τις απόψεις της αντιπολίτευσης. Με την ομάδα μου, ως δημοτική αρχή, δυσκολευτήκαμε αρκετά με αποτέλεσμα να εξασκηθούμε σε πραγματικό χρόνο στη δομημένη επιχειρηματολογία. Μας δόθηκε η ευκαιρία να καλλιεργήσουμε την επικοινωνία και το δημόσιο λόγο.
Η διαδικασία της προσομοίωσης αν και απαιτητική μας έδωσε πολλά οφέλη. Όχι μόνο, όμως ως απλή διαδικασία εξοικείωσης με τις αποφάσεις που λαμβάνονται σε τοπικό αυτοδιοικητικό επίπεδο. Εκτός από τα soft skills που αναπτύξαμε κερδίσαμε πολλά από τους εθελοντές της διοργάνωσης. Οι εθελοντές του Europe Direct και του ΟΕΝΕΦ ήταν συνεχώς δίπλα μας! Μας συμβούλεψαν με τον πιο εποικοδομητικό τρόπο και μας μετέδωσαν την άνεση που είχαν με τον δημόσιο. Μας βοήθησαν να αποβάλλουμε το περιττό άγχος και να χαλαρώσουμε με αποτέλεσμα να απολαύσουμε στο έπακρο την διαδικασία.
Αυτό που κράτησα ήταν ότι η προσομοίωση έκλεισε με χαμόγελα! Τα χαμόγελα αυτά προδίδουν την θετική διάθεση των νέων (συμπεριλαμβανομένων των εθελοντών) για προσφορά, συνεργασία και διάλογο. Οι αξίες αυτές συνδέονται άμεσα με την πολιτική σαν τέχνη που βελτιώνει όχι απλά τον τρόπο ζωής μας αλλά και το ήθος μας. Μπορεί όλα αυτά να ακούγονται ιδεαλιστικά αλλά πραγματικά αξίζουν τον κόπο. Όχι μόνο όσον αφορά την πολιτική αλλά γενικότερα την προσφορά για το κοινό καλό!
Συμεών Κωνσταντίνου, μαθητής
Προσομοίωση Δημοτικού Συμβουλίου Αμυνταίου
Θέση στην προσομοίωση: Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Αμυνταίου
Το τελευταίο διάστημα των δύο χρόνων συμμετέχω σαν ενεργός νέος στον Όμιλο Ενεργών Νέων Φλώρινας (Ο.Ε.ΝΕ.Φ). Στις 2 Μαρτίου είχα την ευκαιρία να συμμετάσχω στην Προσομοίωση Δημοτικού Συμβουλίου με τον ρόλο του προέδρου του Δ.Σ που έλαβε χώρα στο δημαρχείο της πόλης του Αμυνταίου. Ήταν μια μέρα που θα μου μείνει αξέχαστη γιατί είχα την ευκαιρία να βιώσω με πολλούς νέους την λειτουργία ενός Δημοτικού συμβουλίου με ότι συνεπάγεται. Η εμπειρία μου αυτή, γνωρίζοντας το πως αποφασίζει και το πως υλοποιεί ένα πρόγραμμα η τοπική αυτοδιοίκηση , συνέβαλλε καταλυτικά στο να πολιτικοποιηθώ και να βλέπω διαφορετικά τα γεγονότα και τα έργα γύρω μου. Επίσης , θα ήθελα να προσθέσω ότι πραγματοποιήθηκαν συζητήσεις ωφέλιμες προς όλους καθώς μέσα από αυτές τις διαδικασίες αντιλήφθηκα ότι μέσα από τον διάλογο και τον αλληλοσεβασμό παίρνουμε σωστότερες και λογικότερες αποφάσεις που αφορούν την κοινωνία και κατ’ επέκταση τους ίδιους μας τους εαυτούς .
Είναι αλήθεια ότι στις μέρες μας αντιλαμβανόμαστε την μεγάλη αποχή των πολιτών, ιδιαίτερα των νέων από τα κοινωνικοπολιτικά γεγονότα. Οι νέοι απομονώνονται και δεν δείχνουν ενδιαφέρον για τα κοινωνικά θέματα που αντιμετωπίζει η κοινωνία μας.
Πρόκειται για ένα φαινόμενο που πρέπει να μας προβληματίσει όλους, που αποστασιοποιούμαστε από πολλά κοινωνικά γεγονότα αλλά κυρίως όμως τους αρμόδιους, καθώς και όσους ασχολούνται με τα εκπαιδευτικά θέματα. Οι πολιτικοί και οι εκάστοτε τοπικοί άρχοντες αδιαφορούν για τα ουσιώδη και μείζονα προβλήματα που απασχολούν τη νεολαία και όχι μόνο, έχουν ξεχάσει τους λόγους εκλογής τους και απορροφημένοι από τις προσωπικές τους φιλοδοξίες, δεν αντιλαμβάνονται ότι οι νέοι χρειάζονται έμπνευση και όραμα για να εξελιχθούν και να συνεισφέρουν με το ενθουσιασμό και τον δυναμισμό που τους διακρίνει.
Στεφανία Ζούρκα, φοιτήτρια Νομικής ΑΠΘ
Μια εκ των δύο υπευθύνων διοργάνωσης της 1Ης Προσομοίωσης Δημοτικού Συμβουλίου Κοζάνης
Θέση στην προσομοίωση: Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Κοζάνης, Οργανωτική και Επιστημονική Επιτροπή.
Οι προσομοιώσεις των θεσμών της τοπικής αυτοδιοίκησης, παρ’ όλο που εκ πρώτης όψεως αποτελούν ένα «παιχνίδι» με κανόνες και όρους αληθοφανείς και βασισμένους σε μια πραγματικότητα μακρινή, προσφέρουν κάτι περισσότερο από μια απλή εμπειρία κινητοποίησης για τη συμμετοχή στα κοινά. Έχοντας εν γένει ένα διαμορφωμένο πλαίσιο συζήτησης και διαλόγου μέσα από θέσεις και γενικές κατευθυντήριες γραμμές, μέσω των προσομοιώσεων γίνεται αντιληπτή στην πράξη, και στην πιο ρεαλιστική μορφή της , η έννοια του διαλόγου για κρίσιμα ζητήματα τοπικού ενδιαφέροντος, η αξία της κινητοποίησης για ένα συλλογικό σκοπό, η ορθολογική αντιμετώπιση της υγιούς διαφωνίας, του λόγου και του αντιλόγου με επιχειρήματα, η υιοθέτηση μια ενεργής στάσης σε ζητήματα που ενώ φαντάζουν μακριά από ό,τι ενδιαφέρει τους νέους, είναι στην πράξη πιο κοντά από ποτέ στην καθημερινότητα τους. Η τοπική αυτοδιοίκηση έχει την ιδιαιτερότητα να άπτεται τοπικού ενδιαφέροντος ζητημάτων, τα οποία επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα την καθημερινότητα των πολιτών. Αναπόφευκτα η λήψη αποφάσεων που αφορούν τέτοια ζητήματα εναπόκειται στην κρίση κυρίως των εκλεγμένων αντιπροσώπων των δημοτών και αυτή είναι η πεμπτουσία της δημοκρατίας στην τοπική αυτοδιοίκηση. Η συλλογικώς νοούμενη λήψη αποφάσεων, θα πρέπει να γίνεται με γνώμονα τη βελτίωση των υφιστάμενων συνθηκών , με πρακτικό αντίκρισμα τις συνθήκες διαβίωσης σε τοπικό επίπεδο. Ιδίως η εφαρμογή του συστήματος της απλής αναλογικής στην ανάδειξη των αιρετών συμβούλων, ενισχύει τη δημοκρατικότητα του θεσμού, από την οπτική της αναγκαίας συναινετικής λήψης αποφάσεων. Η αναλογική εκπροσώπηση σε επίπεδο δήμων και περιφέρειας, θα δώσει το έναυσμα και το πλαίσιο, που θα λειτουργήσει παιδευτικά προς τους εκλεγμένους συμβούλους, ώστε να συνθέσουν τις καλύτερες εκδοχές των προτάσεων τους για κάθε ζήτημα και να καταλήξουν σε κοινώς αποδεκτές αποφάσεις, μέσα από τη συναίνεση, την πειθώ και τη συνεργασία, κάτι που ενώ είναι αυτονόητο, έχει καταλήξει να αποτελεί εξαίρεση στην πλειονότητα των σωμάτων των δημοτικών συμβουλίων της επικράτειας.
Στο Δήμο Κοζάνης, η προσομοίωση έλαβε χώρα για πρώτη φορά, με το γεγονός της κάλυψης όλων των διαθέσιμων εδρών του δημοτικού συμβουλίου, να αποδεικνύει την αναγκαιότητα της ύπαρξης και διοργάνωσης μιας τέτοιας δράσης. Τα οφέλη πολλαπλά. Συνοπτικά παραθέτω τα κυριότερα από αυτά.
Ως προς το κομμάτι της διοργάνωσης, συνειδητοποίησα πόσο σημαντική και ουσιαστική είναι η δυνατότητα επαφής και άμεσης επικοινωνίας με τους φορείς του Δήμου, όταν υπάρχουν ιδέες και όρεξη για την υλοποίηση τους. Οι ιδέες και η όρεξη όμως, ειδικά όταν ερχόμαστε στο στάδιο της υλοποίησης απαιτούν πέρα από σκληρή και ώριμη δουλειά, την κατάλληλη ανταπόκριση από τους αρμόδιους, κάτι που δεν είναι πάντα αυτονόητο, παρ’ όλο που αυτό είναι το λειτούργημα που οφείλουν να φέρουν εις πέρας.
Η επαφή με συνομηλίκους, με νέους ανθρώπους που έχουν μεν την ίδια αφετηρία ηλικιακά, διαφορετικό όμως τρόπο σκέψης κα αντίληψης κέντρισε το ενδιαφέρον μας ώστε όλοι να δώσουμε τον καλύτερο δυνατό εαυτό μας. Η προσομοίωση της συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου στη βάση της απλής αναλογικής, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, βοήθησε και ενίσχυσε το διάλογο για όλα τα θέματα προς συζήτηση που προέκυψαν, από τις εισηγήσεις, που οι δημοτικοί σύμβουλοι κλήθηκαν να ψηφίσουν. Η δυσκολία της μη εξασφάλισης της απόλυτης πλειοψηφίας, ίσως ενθάρρυνε συνεργασίες και προοπτικές ανταλλαγής απόψεων, με πρακτικό αντίκρυσμα στην τροποποίηση των εισηγήσεων και στην τελική διαμόρφωσης τους με τρόπο που να βρίσκει σύμφωνη τη μεγαλύτερη μερίδα των δημοτικών συμβούλων. Ας μην ξεχνάμε ότι όλοι αντιλαμβανόμαστε διαφορετικά το ίδιο ζήτημα, χωρίς να σημαίνει ότι κάποια αντίληψη είναι η σωστή, και κάποια άλλη η λανθασμένη.
Κατά τη γνώμη μου, η έντονη και πολύπλευρη συμμετοχή των νέων σε δράσεις όπως μια προσομοίωση δημοτικού συμβουλίου είναι η ζωντανή απόδειξη, ότι δεν επιθυμούν να τοποθετούνται μακριά από τα κοινά δρώμενα. Βλέπουμε ολοένα και περισσότερους νέους να παίρνουν πρωτοβουλίες, έτσι ώστε να δημιουργήσουν οι ίδιοι τις συνθήκες που επιθυμούν για να δραστηριοποιούνται, όπως για παράδειγμα η ίδρυση δικτύων νέων. Σαφώς τα τελευταία χρόνια παρατηρείται και ποσοστό νεανικής αποχής από τις εκλογικές διαδικασίες, ή από τη δημόσια σφαίρα. Η ατομική αλλαγή και κινητοποίηση θα συνθέσει τη συλλογική δράση και θα γίνει αυτή η φλόγα της αλλαγής που προσομονούμε για τον τόπο μας.